اثر استروژن و پروژسترون بر حساسیت بارور فلکس ها در شرایط حاد فشار خون در موش های صحرایی

شیوع بیماری های قلب و عروق در دوران یائسگی در زنان بیشتر از دوران قبل از آن می باشد. یکی از دلایل این پدیده ناشی از اثرات محافظتی هورمون های جنسی زنانه را بر سیستم قلب و عروق می باشد. در این مطالعه بر آن شدیم تا نقش هورمون های جنسی زنانه را بر حساسیت بارورفلکس ها در شرایط حاد افزایش فشار خون در موش صحرایی بررسی کنیم.
این مطالعه از نوع مداخله ای - تجربی می باشد که بر روی 48 سر موش صحرایی ماده و نر صورت گرفت. حیوانهای نر وماده به طور جداگانه به سه گروه دریافت کننده استروژن، پروژسترون و حلال تقسیم شدند، به طوری که در هر گروه 8 سر حیوان مورد آزمون قرار گرفتند. موشهای ماده ابتدا پس از بی هوشی، اوراکتومی شدند و سپس تمامی حیوان ها کپسول گذاری (حاوی هورمون های جنسی یا حلال) شدند و سپس دو هفته بعد تحت بی هوشی مجدد، کانون گذاری تراشه و ورید و شریان فمورال بر آنها صورت گرفت. برای ایجاد شرایط حاد فشار خون از فنیل افرین به عنوان یک داروی منقبض کننده عروقی استفاده شد. تغییرات ضربان قلب (∆HR) و فشار متوسط شریانی (∆MAP) قبل، حین و بعد از تزریق فنیل افرین ثبت گردید. جهت ارزیابی عملکرد گیرنده های فشار از ایندکس (∆HR.∆MAP) BRS استفاده شد. تغییرات با استفاده از ترانسدیوسر فشار و دستگاه ثبات، جمع آوری و به وسیله رایانه پردازش گردید.
نتایج نشان داد که میانگین HR و MAP در گروه دریافت کننده استروژن و پروژسترون قبل از تزریق فنیل افرین (حالت استراحت) هیچ تفاوت معنی دار آماری با گروه حلال ندارد. از طرفی استروژن در حیوانهای نر سبب تقویت حساسیت بارورفلکس هاBRS در گروه دریافت کننده استروژن (0.6±0.03) نسبت به گروه حلال (0.48±0.05) گردید(P<0.05). استروژن همچنین درحیوانهای ماده سبب تقویت حساسیت بارورفلکس ها (BRS) در گروه دریافت کننده استروژن (0.76±0.03) نسبت به گروه حلال (0.45±0.05) گردید (P<0.05).
از آنجایی که میانگین فشار متوسط شریانی و ضربان قلب در گروه دریافت کننده استروژن کمتر از گروه حلال بود، می توان نتیجه گرفت که استروژن احتمالا از طریق تقویت حساسیت بارورفلکس ها از شدت تغییرات حاد فشار خون کاسته است.