بررسی اثربخشی روش درمان شناختی رفتاری بر میزان اضطراب، بهزیستی روان شناختی و رضایت زناشویی مادران باردار نخست زا

لازمه کمک به مادران باردار برای حل مشکلات بارداری شناخت عوامل موثر بر اضطراب و بهزیستی روان شناختی این افراد است. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی روش درمان شناختی رفتاری بر میزان اضطراب، بهزیستی روان شناختی و رضایت زناشویی مادران باردار نخست زا بود.

روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی زنان باردار نخست زای 20تا35 سال تشکیل دادند که در هفته 20تا24 بارداری قرار داشتند و برای معاینات ماهانه دوران بارداری به مراکز بهداشتی درمانی تهران در سال 1398 مراجعه کرده بودند. از بین آن ها 30 نفر از زنان باردار نخست زای واجد شرایط شرکت در پژوهش به صورت دردسترس وارد مطالعه شدند و به طور تصادفی در دو گروه پانزده نفره آزمایش و گواه قرار گرفتند. از سیاهه اضطراب بک (بک و استیر، 1991)، مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف (ریف و کیز، 1995) و مقیاس رضایت زناشویی انریچ (فاورز و اولسون، 1989) برای جمع آوری داده ها استفاده شد. همچنین درمان شناختی رفتاری طی هشت جلسه 90دقیقه ای به صورت هفتگی براساس بسته آموزشی آرک (2014) اجرا شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر، آزمون تعقیبی بونفرونی و آزمون خی دو در سطح معناداری 0٫05 توسط نرم افزار SPSS نسخه 22 صورت گرفت.

در متغیرهای اضطراب، بهزیستی روان شناختی و رضایت زناشویی، تحلیل واریانس برای عامل درون گروهی (زمان) (0٫001>p)، عامل بین گروهی (0٫001>p) و اثر متقابل گروه و زمان (0٫001>p) معنادار بود. در گروه آزمایش، نمرات متغیرهای اضطراب، بهزیستی روان شناختی و رضایت زناشویی در مراحل پس آزمون و پیگیری تفاوت معناداری با مرحله پیش آزمون داشت (0٫001>p)؛ اما در متغیرهای مذکور تفاوت معناداری بین دو مرحله پس آزمون و پیگیری مشاهده نشد که نشان دهنده ثابت ماندن تاثیر درمان شناختی رفتاری تا مرحله پیگیری بود (0٫05<p).

براساس یافته های پژوهش، روش درمان شناختی رفتاری بر کاهش میزان اضطراب و افزایش بهزیستی روان شناختی و رضایت زناشویی مادران باردار نخست زا موثر است و می توان از این روش درجهت بهبود مشکلات روان شناختی مادران باردار استفاده کرد.