انواع سرفه و درمانهای توصیه شده از دیدگاه طب ایرانی

اگر چه درمانهای زیادی برای کاهش سرفه و عوارض ناشی از آن وجود دارد ولی همچنان سرفه یکی از شایعترین و آزاردهنده ترین مشکلات بیماران مراجعه کننده به مراکز درمانی است. از این جهت یافتن درمانهای مکمل برای حل این معضل مورد توجه شدید جامعه پزشکی می باشد. این مطالعه با هدف شناسایی انواع سرفه و توصیه های درمانی ساده و موثر حکمای طب ایرانی انجام گرفت.

این پژوهش نوعی مطالعه مروری نقلی است که ابتدا کلید واژه های سرفه و سعال در کتب معتبر طب ایرانی با استفاده از نرم افزار جامع طب نسخه 5/1 مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی [نور] جستجو و پس از گردآوری، فیش برداری و کدگذاری مطالب, انواع سرفه و علایم تشخیصی هر کدام تعیین و درمانهای رایج حکما در ذیل هر نوع سرفه آورده شد. آنالیز داده ها به روش تحلیل محتوای جهت دار (directed content analysis) انجام شد. همچنین در ادامه تعدادی از توصیه های رایج حکما از منظر پزشکی نوین نیز مورد بحث قرار داده شد.

بر اساس نتایج این مطالعه از دیدگاه حکمای طب ایرانی انواع گوناگون سرفه، شامل سرفه های گرم و سرد با یا بدون ترشحات پشت حلقی، رطوبی (خلط دار)، خشک، سرفه ناشی از صدای بلند یا غبار و دود، سرفه ناشی از بثورات ریه, اورام، سرفه مشارکتی و سرفه اطفال می باشد که بر اساس علایم بالینی و شرح حال دقیق بیمار تشخیص داده می شود و بر اساس نوع سرفه درمان مناسب مانند غرغره، بخور، تمریخ، تکمید، نطول، ضماد، طبیخ، حجامت، زالو و فصد انجام می شود.

با توجه به گستردگی درمان های ذکر شده برای انواع سرفه به نظر می رسد بهره گیری از نظرات حکمای طب ایرانی و توجه به نوع سرفه بتواند افق های جدیدی را بر روی پژوهشگران در جهت یافتن درمانهای مکمل باز کند.