اثربخشی روایت درمانی بر سرزندگی ذهنی و کارکردهای اجرایی در بین نوجوانان دختر شهر اصفهان

نوجوانی دوره ای است که به دلیل تحولات بلوغ، ارزش ها و بحران هویت احتمال بروز مشکلات روانی و رفتاری در افراد بیشتر می شود. هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی روایت درمانی بر سرزندگی ذهنی و کارکردهای اجرایی در بین نوجوانان دختر 13 تا 18 ساله شهر اصفهان بود.

روش پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل با مرحله پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری شامل کلیه دختران نوجوان 13 تا 18 ساله شهر اصفهان در سال 1401 بودند. از این میان با روش نمونه گیری در دسترس از بین دختران نوجوان مراجعه کننده به مراکز بهزیستی منطقه 2 و 3 شهر اصفهان تعداد 40 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایش (20نفر) و کنترل (20 نفر) جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش عبارتند از پرسشنامه های سرزندگی ذهنی Riyan & Ferdrik  و عصب- روانشناسی کولیچ بودند. گروه آزمایش در معرض 8 جلسه 90 دقیقه ای مداخله روایت درمانی مبتنی بر پروتکل  Jerald-dimank قرار گرفتند، در حالی که گروه کنترل در لیست انتظار قرار داشتند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-23 و در دو حالت توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند (0/001>p).

میانگین و انحراف معیار نمرات سرزندگی ذهنی در مرحله پس آزمون در گروه آزمایش3/92±25/95و در گروه کنترل 2/91±19/55و میانگین و انحراف معیار نمرات کارکردهای اجرایی در مرحله پس آزمون در گروه آزمایش 3/21±17/30و در گروه کنترل 4/60±29/40بود که یافته ها نشان داد که میانگین نمرات سرزندگی ذهنی نسبت به گروه کنترل به صورت معناداری افزایش یافته بود و نمرات کارکردهای اجرایی در زیر مقیاس های آن نسبت به گروه کنترل کاهش یافته بود (0/001>p).

بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که روایت درمانی بر افزایش سرزندگی ذهنی و بهبود کارکردهای اجرایی دختران نوجوان شهر اصفهان تاثیر معناداری دارد. بنابراین لازم است آموزش روایت درمانی به عنوان یکی از راهکارهای بهبود عوامل روانشناختی نسل دختران نوجوان ما در مراکز و متولیان آموزشی کشور ما به کار گرفته شود.