کارکرد سازمان های غیردولتی در فرایند سازوکار بررسی دوره ای جهانی: مطالعه موردی ترکیه

سازوکار بررسی دوره ای جهانی مصداق عینی اصل برابری حاکمیتی بند 1 منشور ملل متحد است. این فرایند جای شکایت از تبعیض یا برتری دولت های قدرتمند برای هیچ دولتی باقی نگذاشته است. سازوکار بررسی دوره ای جهانی از سه بنیان مهم صلح و امنیت، توسعه و حقوق بشر حمایت می کند و به عنوان یکی از مهم ترین سازوکارهای نظارتی شورای حقوق بشر ملل متحد قلمداد می شود که سازمان های غیردولتی در آن نقش مهمی را به عهده دارند. در اینکه سازمان های غیردولتی خلاقانه در تعامل و همکاری با این سازوکار بین الدولی هستند جای تردید نیست، ولیکن این سوال مطرح است که آیا آنها توانستند برخلاف سایر سازوکارهای حقوق بشری، ارکان معاهداتی و رویه های ویژه، در این سازوکار جایگاه خود را ارتقا دهند و یا نقش و کارکرد موثر خود را در ایجاد و ارتقای فرهنگ حقوق بشر با ارایه مشاوره و مشارکت در کشور تحت بررسی به اثبات برسانند؟

این مقاله علمی - پژوهشی بوده و به روش اسنادی (کتابخانه ای) نگارش شده است.

این مقاله با استفاده از گزارش ملی کشور ترکیه، گزارش های ذی نفعان و داده های مرکز اطلاعات سازوکار بررسی دوره ای جهانی، به نقش سازمان های غیردولتی و تاثیر آنها در اعمال و اجرای توصیه های سازوکار دولت محور می پردازد. توصیه های ارایه شده در گفتگوی تعاملی بیانگر نگرانی ها و دغدغه های سازمان های غیردولتی است. دستاوردهای این مطالعه نشان می دهد که توصیه های سازمان های غیر دولتی به ویژه ایتلاف های آنها در این کشور، ارتباط نزدیکی دارد با بسیاری از توصیه های دولت های بررسی کننده و سایر سازوکارهای حقوق بشری ملل متحد مانند ارکان معاهداتی و رویه های ویژه که بازوی مکمل این سازوکار هستند.