بررسی راهبردهای رعایت ادب در گفت وگوهای کلاس درس از دیدگاه زبانشناسی اجتماعی

ایجاد یک ارتباط زبانی موثر مستلزم تسلط بر مهارت ‏های کلامی و غیرکلامی است. یکی از این مهارت‏ های کلامی رعایت ادب در تعاملات اجتماعی است. تحقیق حاضر شیوه ‏های رعایت ادب در گفتگوهای کلاس درس را بر اساس نظریه ادب براون و لوینسون (1987) مورد بررسی قرار داده است. داده ‏های پژوهش حاضر طی جلسات متعددی که در برخی موسسات آموزشی در شهر بوشهر از جمله دانشگاه‏ های آزاد و پیام نور برگزار گردید جمع ‏آوری شده ‏اند. نتایج حاکی از آن است که در مجموع، راهبرد‏های ادب سلبی تقریبا دو برابر راهبرد‏های ادب ایجابی به کار رفته‏ اند و در برخی موارد راهبردهای ادب ایجابی همراه با ادب سلبی بوده ‏اند. بیشترین بسامد ادب سلبی متعلق به چهار راهبرد «بیان غیرمستقیم متعارف»، «سوال/نشانگر احتیاط»، «احترام گذاشتن» و «عذرخواهی» بود و «توجه به علایق، خواسته‏ ها و نیازهای مخاطب»، «اغراق»، «جستن توافق» و «ارایه دلیل» بیشترین بسامد ادب ایجابی را داشتند. بررسی مولفه ‏های ادب‏مندی در کلاس درس در شناساندن گفتمان کلاسی به عنوان گفتمانی دانشگاهی موثر است. بعلاوه، این یافته‏ ها می توانند در آموزش زبان‏های خارجی نیز، که مستلزم مقایسه تطبیقی فرهنگ‏ها و سنت‏ها است، مورد استفاده واقع شوند.