بررسی ویژگی های آنتی اکسیدانی و ضدباکتریایی برگ گیاه ژینکو (Ginkgo biloba)

گونه های فعال اکسیژن با آسیب به ترکیبات بدن موجب ایجاد بیماری می شوند. از طرف دیگر مقاومت دارویی نیز در جهان تبدیل به مشکلی جدی در درمان عفونت ها شده است. گیاه ژینکو (Ginkgo biloba) یک گیاه دارویی با خواص بسیار است. هدف از این پژوهش بررسی فعالیت های آنتی اکسیدانی و ضدباکتریایی عصاره های برگ ژینکو موجود در ایران است.

در این مطالعه تجربی، عصاره های آبی، اتانولی (70%) و متانولی (80%) ژینکو تهیه شد. محتوای فنل و فلاونویید تام با استفاده از روش های معرف فولین - سیوکالتیو و رنگ آمیزی کلرید آلومینیوم مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی، توانایی عصاره ها در مهار رادیکال آزاد DPPH سنجیده شد. هم چنین فعالیت ضدباکتریایی آن ها در برابر دو سویه باکتری بالینی (Enterococcus faecalis، Listeria monocytogenes) به روش دیسک دیفیوژن تعیین شد. آنالیز داده ها با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و با استفاده از نرم افزارversion 16  SPSS  انجام شد و برای مقایسه میانگین های از آزمون تعقیبی چند دامنه ای دانکن استفاده شد.

نتایج نشان دادند که همه عصاره های مورد بررسی دارای ترکیبات فنلی و مخصوصا فلاونوییدی قابل توجهی بودند به طوری که عصاره متانولی دارای بیشترین ترکیبات فنلی و فلاونوییدی و عصاره آبی دارای کم ترین مقدار این ترکیبات بود. بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی در غلظت mg/ml 300 عصاره متانولی به میزان (P<0.05) 84/73 % و کم ترین آن در غلظت mg/ml 40 عصاره آبی به میزان (P<0.05) 18/73 % بود که این نتیجه متناسب با میزان ترکیبات زیست فعال ارزیابی شده عصاره ها بود. فعالیت ضدباکتریایی نیز در غلظت 200 میکروگرم بر میلی لیتر عصاره متانولی در برابر باکتری Enterococcus faecalis به میزان حداکثر و در غلظت 50 میکروگرم بر میلی لیتر عصاره آبی در برابر باکتری Listeria monocytogenes به میزان حداقل بود، هم چنین فعالیت ضدباکتریایی عصاره ها به صورت وابسته به غلظت مشاهده شد.

یافته ها حاکی از آن بودند که برگ گیاه ژینکو غنی از ترکیبات فنلی و فلاونوییدی است که ممکن است عامل فعالیت آنتی اکسیدانی و ضدباکتریایی قابل توجه آن نیز باشند. بنابراین ژینکو می تواند منبع طبیعی باارزشی از ترکیبات آنتی اکسیدانی و دارویی باشد و لازم است تا مطالعات بیشتری بر روی خواص متنوع این گیاه انجام شود.