ارایه یک مدل اقتصادی به منظور مدیریت پسماند بسته بندی مواد غذایی با رویکرد توسعه پایدار

امروزه مدیریت پسماند بسته بندی مواد غذایی یک چالش در مقیاس جهانی می باشد که کشورهای درحال توسعه را با محدودیت های اقتصادی فراوانی مواجه کرده است. این پسماندها اگر به درستی مدیریت نشوند پیامدهای جبران ناپذیری بر کیفیت محیط زیست و سلامتی انسان بهمراه خواهد داشت. هدف این مقاله گزینش سناریوهای پایدار مدیریت پسماند با توجه به طراحی محصول می باشد.

در این پژوهش با شبیه سازی یک مدل ریاضی دو هدفه، هزینه های ناشی از سناریوهای مدیریت پسماند و بطور همزمان اثرات مخرب بر کیفیت محیط زیست و سلامتی انسان کمینه سازی شده است. مدل ارایه شده که قابلیت استفاده در صنایع گوناگون را دارد با مد نظر قرار دادن جزییات طراحی، آنالیز چرخه حیات و گزینه های پایان عمر محصول برای یک مثال واقعی، با بکارگیری الگوریتم بهینه سازی ژنتیک باینری پیاده سازی شده است.

به طور کلی برآورد جواب بهینه مدل پیشنهادی در هر گروه از محصولات، سناریو برنده متناسب با آلترناتیو طراحی بهینه را نشان می دهد که گزینه ای اقتصادی با کمترین میزان تاثیرات مخرب بر محیط زیست و سلامتی انسان می باشد. نتایج پیاده سازی مدل برای یک مثال واقعی نشان می دهد در هفت گروه محصول تعریف شده سناریو چهار (کاهش در مبدا 25%، بازیافت 25 % و سوزاندن 45% و دفن بهداشتی 5%) و سناریو پنج (کاهش در منبع به میزان 60 %، سوزاندن 30% و دفن بهداشتی10%) گزینه های غالب و برنده برای طراحی های بهینه در اکثر گروه محصولات می باشند.

مدل شبیه سازی شده به تولیدکنندگان کمک می کند تا برآوردی مناسب از پیامدهای محیط زیستی و اقتصادی محصول طراحی شده داشته باشند. همچنین این پژوهش به تصمیم گیرندگان و سیاست گذاران این امکان را می دهد تا در راستای دستیابی به اهداف توسعه پایدار، با قانون گذاری تولیدکنندگان را به پذیرش مسیولیت در قبال مدیریت پایان عمر محصولات خود ترغیب نمایند.