امکان سنجی ایجاد "رشته تحصیلی سیار جغرافیا" در دانشگاه فرهنگیان

آموزش جغرافیا در حال حاضر به شیوه "رشته تحصیلی ثابت" انجام می شود که از ضعف های آن می توان به یکنواختی محیط یاددهی-یادگیری و گرایش به سمت آموزش های نظری اشاره کرد. هدف از این مقاله، امکان سنجی ایجاد شیوه جدیدی از آموزش جغرافیا تحت عنوان "رشته تحصیلی سیار" می باشد که می تواند این ضعف ها را جبران کرده و به برند دانشگاه فرهنگیان تبدیل شود. در این مطالعه کشور ایران به 4 منطقه تقسیم شده و پیشنهاد گردیده که دانشجومعلمان دوره کارشناسی، هر سال از تحصیل خود را در یکی از این مناطق گذرانده و در آن محدوده به انجام توامان مطالعات نظری و میدانی بپردازند. جهت امکان سنجی اجرای این ایده کاربردی از روش تحقیق کیفی به شیوه مثلث سازی استفاده شده است. جامعه آماری شامل دانشجو معلمان، اساتید و مدیران 8 پردیس دخترانه و پسرانه دانشگاه فرهنگیان بوده که طی سال های 1397 تا 1401 مجری رشته دبیری جغرافیا بوده اند. نمونه آماری با روش نمونه گیری غیر احتمالی گلوله برفی انتخاب شده و مصاحبه ساختارمند تا مرحله اشباع اطلاعات با 18دانشجو معلم، 15 استاد و 9 نفر از مدیران ادامه یافته و در قالب نرم افزار MAXQDA2008 تحلیل کیفی شده است. از کد گذاری مجدد و بازخورد مشارکت کنندگان نیز برای اعتبار سنجی داده ها استفاده گردیده است. بر اساس یافته های این مطالعه، افزایش بازدهی آموزشی و رشد اجتماعی دانشجو معلمان از مهمترین فرصت ها و مشکلات خانوادگی و ترددی آن ها از اصلی ترین موانع در مسیر اجرای این طرح می باشد. پیشنهاد می شود که به موازات اجرای شیوه فعلی، یک دوره به شیوه پیشنهادی نیز برگزار شده و نتایج آن مورد مقایسه قرار گیرد.