مبانی آزادی از دیدگاه اسلام با تاکید بر مبانی انسان شناختی

آزادی در نظام اجتماعی به ویژه جامعه دینی با رعایت حدود و مرزهای آن، فواید و آثار مهمی دارد؛ برای نیل به چنین آرمانی باید به طور دقیق مبانی آزادی از نظر اسلام تحلیل و بررسی شود. پرسش پژوهش حاضر این است که با توجه به آموزه های اسلامی و واقعیت های فلسفی و روان شناختی، مبانی آزادی چیست و مبانی انسان شناختی آن کدامند؟ در این مقاله، با اتخاذ روش توصیفی تحلیلی روشن شد که مبانی آزادی، گزاره های خبری هستند که یا بدیهی می باشند یا در علوم دیگر اثبات می شوند و برای تعیین اصول، اهداف، عوامل، روش ها، مراحل و موانع آزادی مشروع به کار می روند؛ همچنین می توان مبانی آزادی را به سه نوع دینی, علمی و فلسفی تقسیم کرد. بر اساس استقرا، مبانی فلسفی به پنج شاخه معرفت شناختی، هستی شناختی، الاهیاتی، ارزش شناختی و انسان شناختی تقسیم می شوند. شناخت انسان و ویژگی های او، از پیش نیازهای اصلی مساله آزادی است. در این تحقیق، چهارده مبنا از مهم ترین مبانی انسان شناختی اسلامی موثر در مطالعات علوم انسانی از جمله مساله آزادی شناسایی شد.