مقایسه اثربخشی درمان شناختی - رفتاری و فراشناخت درمانی بر بهزیستی روان شناختی، افسردگی و اضطراب در زنان باردار

بارداری از حساس ترین دوره های زندگی انسان است. انتظار طولانی مدت برای به دنیا آمدن و نگرانی مدام برای حفظ سلامت نوزاد در همه دوران بارداری همراه مادر است. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان شناختی - رفتاری و فراشناخت درمانی بر بهزیستی روان شناختی، افسردگی و اضطراب در زنان باردار بود.

پژوهش حاضر مطالعه شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون - پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر متشکل از تمامی زنان باردار در 3 ماهه دوم بارداری مراجعه کننده به بیمارستان ها و کلینیک های بارداری شهر تهران در سال 1400-1399 بود. که تعداد 45 نفر به شیوه هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه قرار گرفتند. ابزار این پژوهش پرسشنامه های بهزیستی روان شناختی ریف (1989) و اضطراب، استرس و افسردگی لابیوند و لابیوند (1995) بود. برای گروه آزمایش اول درمان فراشناخت سیستم آلمانی، کانادایی، ایرانی (ملیحی الذاکرینی و همکاران، 2003) و برای گروه آزمایش دوم درمان درمانی شناختی رفتاری (گرینبرگ و پادسکی، 1995) در 8 جلسه 90 دقیقه ای برگزار شد، اما گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. داده ها با بهره گیری از تحلیل واریانس آمیخته تجزیه وتحلیل شدند.

نتایج حاکی از آن بود که درمان فراشناختی و درمان شناختی رفتاری باعث افزایش بهزیستی روانشناختی و کاهش افسردگی و اضطراب در پایان مداخلات و دوره پیگیری شده بودند (05/0>p). روش فراشناخت درمانی باعث کاهش بیشتر مولفه های افسردگی و اضطراب، و افزایش بیشتر بهزیستی روان شناختی شده است (05/0>p).

به دلیل تاثیری که درمان فراشناخت بر اصلاح باورهای فراشناختی دارد می تواند به تنهایی و یا با درمان مکمل در کاهش فشار و اضطراب و افزایش بهزیستی روان شناختی در زنان باردار موثر باشد.