بررسی پلی مورفیسم rs4253778 مربوط به ژن گیرنده فعال کننده تکثیر پراکسیزوم الفا در گیرندگان پیوند کلیه تحت درمان با راپامایسین در استان آذربایجان غربی (ایران)

راپامایسین (سیرولیموس) جزء داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی و مهارکننده مسیر mTOR است. سیرو لیموس در پیشگیری از رد پیوند کلیه در گیرندگان پیوند کلیه موثر است. سیرولیموس نه تنها دارو مهاری کننده هدف راپامایسین است بلکه به عنوان یک سوبسترا برای زیر خانواده های آنزیم های سیتوکروم P450 و برای پمپ های خروجی چند دارویی محسوب می شود. نتایج مطالعات اخیر نشان داده است گیرنده های فعال کننده تکثیر پروکسیزومی به عنوان گروهی از گیرنده های هسته ای، اثرات سلولی متعددی دارند و پلی مورفیسم های ژنتیکی آن ها در ارتباط با سایر ژن ها در ایجاد پاسخ های سیستم ایمنی انسان نقش مهمی دارند. هدف از انجام این مطالعه تعیین پلی مورفیسم rs4253778 ژن گیرنده فعال کننده تکثیر پراکسیزوم الفا (PPARα) در گیرندگان پیوند کلیه تحت درمان با راپامایسین و افراد کنترل سالم در استان آذربایجان غربی (ایران) و مقایسه آن ها با یکدیگر بود.

در این مطالعه مورد-شاهدی، 40 نفر بیمار گیرنده پیوند کلیه و تحت درمان با راپامایسین به میزان یک میلی گرم (به عنوان گروه بیمار) و 63 نفر در گروه کنترل سالم (به عنوان گروه کنترل) ارزیابی شدند. نمونه گیری از افراد در درمانگاه پیوند کلیه بیمارستان امام خمینی (ره) شهرستان ارومیه تحت نظر پزشک فوق تخصص کلیه انجام گرفت. برای استخراج DNA ژنومی از روش نمک اشباع استفاده شد. محصولات PCR بعد از برش انزیمی با آنزیم TaqІ آنالیز شدند. با شمارش مستقیم آلل ها و ژنوتیپ های مشاهده شده و نیز تعداد کل نمونه ها داده به دست می آید. سپس با استفاده از برنامه اکسل با طراحی تست کای دو و یا تست فیشر در جدول 2×2 آنالیز نتایج و داده ها انجام شد. اختلاف سطح معنی داری دو گروه معادل 05/0 قلمداد گردید.

فراوانی ژنوتایپ هموزیگوت G/G PPARα rs4253778 و ژنوتایپ هتروژیگوت G/C PPARα rs4253778 مشاهده شده در گروه کنترل سالم مطالعه حاضر به ترتیب برابر با (49/63درصد)40 و (51/36درصد)23 بود. در گروه کنترل سالم ژنوتایپ هموزیگوت C/C PPARα rs4253778 مشاهده نشد. فراوانی ژنوتایپ هموزیگوت G/G، ژنوتایپ هتروژیگوت G/C و ژنوتایپ هموزیگوت C/C در بیومارکر PPARα rs4253778 در گروه بیمار به ترتیب برابر با (5/72درصد)29، (5/22درصد)9 و (5درصد)2 بود. مقایسه فراوانی های موردنظر در دو گروه نشان داد ازلحاظ آماری اختلاف معنی داری وجود ندارد (05/0P >). در این مطالعه فراوانی آلل های G و C PPARα rs4253778 در گروه بیماران به ترتیب برابر با 84/0 و 16/0؛ و در کنترل سالم به ترتیب برابر با 81/0 و 19/0 بود.

در مطالعه حاضر ارتباط معنی داری بین پلی مورفیسم PPARα rs4253778 G>C و مصرف غلظت پایین راپامایسین به میزان یک میلی گرم وجود نداشت. مطالعات بیشتر با تعداد نمونه بیشتر توصیه می شود.