تاثیر اجرای برنامه ترخیص مدون برای مادران بر میزان شاخصهای رشد و تکامل نوزادان کم وزن

نوزادان کم وزن مستعد ابتلا به بیماری ها، عفونت ها و اختلالات رشد و نمو بوده و اکثریت آنها نیاز به مراقبتهای ویژه دارند. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر برنامه ترخیص مدون برای مادرای بر میزان شاخص های رشد و تکامل نوزادان کم وزن انجام گرفته است.
در این مطالعه نیمه تجربی، 55 نوزاد کم وزن بستری در بخش نوزادان بیمارستان کودکان امیرکلا (بابل) و مادران آنها با روش تخصیص تصادفی در دو گروه آزمون (26 نفر) و شاهد (29 نفر) قرار گرفتند. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه ای که شامل مشخصات دموگرافیک والدین و اطلاعات مربوط به وضعیت سلامت نوزاد، شاخصهای رشد (وزن، قد، دورسر) و تکاملی (رفلکسها) بوده است. جمع آوری گردید. برنامه ترخیص در گروه آزمون با توجه به نیازهای آموزشی مادر در مراقبت از شیرخوار اجرا شد. گروه شاهد از روند جاری مراقبت بخش برخوردار بودند. شیرخواران پس از ترخیص، ماهانه یکبار تا سه ماه جهت کنترل شاخص های رشد و تکامل مراجعه می کردند. جهت مقایسه شاخصهای رشد در دو گروه از آزمونهای آنالیز واریانس در اندازه گیری های مکرر و برای بررسی رفلکسها از آزمون من ویتنی استفاده شد و P<0.05 معنی دار تلقی گردید.
شاخصهای رشد قد، وزن، دورسر به هنگام ترخیص و در طول سه ماه، در چهار بار اندازه گیری در دو گروه تفاوت معنی داری را نشان داد (P<0.0001). رفلکس های ابتدایی شیرخوار (مورو، مکیدن، گرفتن) به هنگام ترخیص و در طول سه ماه در دو گروه اختلاف معنی داری را نشان نداد لیکن میانگین امتیازات در گروه مداخله از روند بهتری برخوردار بوده و از نظر بالینی بین دو گروه اختلاف دیده می شد.
بکارگیری برنامه ترخیص در تداوم مراقبتها و کنترل روند طبیعی رشد و تکامل تاثیر مثبتی خواهد داشت، علاوه بر این بررسی های دوره ای و متناوب، پیگیری رشد و تکامل و رها نکردن شیرخواران پس از ترخیص، در نوزادان کم وزن بسیار ضروری و مهم می باشد زیرا این شیرخواران مستعد تاخیر تکاملی، عقب ماندگی های ذهنی و مشکلات گفتاری و عوارض کم وزنی می باشند.