بررسی NAG ادرار و عوامل مرتبط با آن در مبتلایان به تالاسمی ماژور مراجعه کننده به بیمارستان مفید تهران، 1383

در مورد درگیری کلیوی در مبتلایان به تالاسمی ماژور اطلاعات محدودی در دسترس می باشد و علت وقوع اختلال توبولار کلیه در این بیماران ناشناخته مانده است. اما احتمال می رود که افزایش بار آهن موجب اختلال در پراکسیداسیون چربی ها شده که با افزایش سطح مالون دی آلدیید و (N-Acetyl Glucosaminidase) NAG ادرار نشان داده می شود. NAG یکی از پروتئین های توبول پروکسیمال کلیه می باشد که سطح ادراری آن در آسیبهای توبولار کلیوی افزایش نشان می دهد. با توجه به محدودیت مطالعات در این زمینه و فقدان مطالعه مشابه در ایران این مطالعه با هدف تعیین عملکرد کلیوی، وقوع اختلالات کلیوی و عوامل همراه در بیماران تالاسمی ماژور مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی کودکان مفید وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در طی سال 1383 انجام شد.
این مطالعه به روش توصیفی - مقطعی روی 103 بیمار مبتلا به تالاسمی ماژور انجام گردید. روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری مستمر بوده و تشخیص تالاسمی بر اساس تعاریف استاندارد گذاشته شد. پس از ثبت مشخصات دموگرافیک هر بیمار، با اخذ 4 سی سی خون و یک نوبت نمونه ادرار ناشتا، الکترولیت ها و کروماتوگرافی اسیدهای آمینه خون و ادرار و اوره و قند خون و پروتئین و NAG ادرار به روش کلریمتریک و با کیت Diazyme USA اندازه گیری شد سپس ارتباط بین پارامترهای مذکور، سن و جنس بیماران و طول مدت تزریق خون و مصرف دسفرال ارزیابی گردید. اطلاعات به نرم افزار آماری منتقل شد و شیوع NAG غیر طبیعی و حدود اطمینان آن و عوامل مرتبط با آزمون های Chi-square، t و Spearman مورد آزمون قرار گرفت.
میانگین سن بیماران 12.5 ± 5.53 سال بود و 53.4% بیماران مونث و مابقی مذکر بودند. شیوع موارد غیر طبیعی U-NAG 35.9%)45% - 26%: CI95%(، FE-Na 29.1%، FE-K 7.8%، FE-UA 52.4%، Upr/Ucr 89.3%، Uca/Ucr 22.3% و کروماتوگرافی اسیدهای آمینه ادرار 12.6% بود.
متوسط سن در گروه با U-NAG غیر طبیعی 15.2 سال و در گروه با U-NAG طبیعی 10.9 سال بود (P<0.001). U-NAG غیر طبیعی با سن بیماران (r=0.35, p<0.001) و مدت تزریق دسفرال (r=0.31, p<0.001) و مدت دریافت خون (r=0.34, p<0.001) و قند خون ناشتای بیماران (r=0.2, p<0.043) همبستگی مستقیم و معنی داری داشت. U-NAG غیر طبیعی با سایر متغیرها و نسبتهای ادراری همبستگی معنی داری نشان نداد.
اختلال عملکرد کلیوی از عوارض بیماری بتاتالاسمی ماژور می باشد که شیوع آن با افزایش سن، سطح قند خون ناشتا و همچنین افزایش طول مدت تزریق خون و مصرف دسفرال بالا می رود. لذا توصیه می شود که قبل از آسیب شدیدتر کلیوی بیماران به وسیله تستهای حساس و اختصاصی مورد بررسی قرار گیرند و همچنین با توجه به این که از ارقام طبیعی سطح NAG ادراری در جامعه خود اطلاع کافی نداریم و عوامل متعددی از جمله نژاد و سایر متغیرها در این آزمایش دخیل می باشند، بهتر است نقطه برش این پارامتر در کشور ما تعیین گردد.