اثرات حشره کش های بویروفزین، پیری پروکسی فن و فنپروپاترین روی پارامترهای تولید مثلی (Encarsia formosa (Hymenoptera; Aphelinidae

کاربرد حشره کش ها همراه با زنبورGahan Encarsia formosa جهت کنترل Trialeurodes vaporariorum (Westwood) در قالب مبارزه تلفیقی ضرورتی اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. تعدادی از تنظیم کننده های رشد حشرات (IGRs) با کنترل قابل قبولی که روی سفیدبالک ها دارند و در صورت بی خطر بودن روی این پارازیتوئید می توانند جایگزین مناسبی برای حشره کش های متداول باشند. از این رو در این تحقیق سعی شده است تا ارزیابی دقیق تری از حشره کش های بوپروفزین و پیری پروکسی فن (تنظیم کننده رشد) در کنار فنپروپاترین (پیرتروئید) روی زنبور formosa E. انجام گیرد. بدین منظور برگ های لوبیای حامل شفیره های پارازیتوئید در محلول سمی با غلظت توصیه شده غوطه ور شدند. در آزمایش دیگر حشرات کامل formosa E. روی دیسک های برگی آغشته به حشره کش های مذکور نگهداری شدند و به این ترتیب پارامترهایی مانند طول عمر حشرات کامل، باروری و درصد تفریخ تخم با استفاده از روش سم شناسی دموگرافیک مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش ها در شرایط دمایی 26±1 درجه سانتی گراد، رطوبت نسبی 60±5 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. براساس نتایج تحقیق، پیری پروکسی فن و فنپروپاترین به ترتیب باعث 27.5 و 67.8 درصد کاهش ظهور حشرات کامل پارازیتوئید شدند در حالی که بوپروفزین (3.8 درصد) اثر کشندگی قابل توجه روی شفیره های زنبور نداشت. حشره کش های بوپروفزین و پیری پروکسی فن روی حشرات کامل اثر کشندگی نداشتند. در حالی که فنپروپاترین در غلظت توصیه شده باعث 100 درصد تلفات شد. میانگین باروری و طول عمر حشرات کامل در بوپروفزین (به ترتیب 59.6±5.4 عدد و 14.5±1.0 روز) و پیری پروکسی فن (به ترتیب 62.5±4.8 عدد و 15±0.9 روز) با شاهد (به ترتیب 64.5±5.3 عدد و 15.5±0.8 روز) اختلاف معنی دار نداشت، در حالی که در فنپروپاترین (به ترتیب 20.4±2.4 عدد و 6.6±0.6 روز) به طور قابل ملاحظه ای کاهش نشان داد. مقایسه نرخ تقریبی نشان از کاهش جزیی در سم بوپروفزین و پیری پروکسی فن نسبت به شاهد داشت. در مجموع می توان نتیجه گیری نمود که بوپروفزین و پیری پروکسی فن برای formosa E. کم خطر بوده و احتمالا می توانند در قالب مبارزه تلفیقی جهت کنترل سفیدبالک گلخانه مورد استفاده قرار گیرند.