همزیستی میکوریز وزیکولار آربوسکولار در گیاهان دارویی پارک ملی تندوره

میکوریزا از همزیستی بین ریشه یاه و ریسه قار بوجود می ید. همزیستی میکوریزا تحمل یاه را در برابر عوامل سیب رسان به یاه، مانند تنش خشکی و شوری افزایش می دهد، افزایش زیتوده را باعث می شود و در نتیجه در توسعه یاهان در بیشتر اکوسیستم ها ثر می باشد. ارک ملی تندوره با مساحت 73435 هکتار در ناحیه خشک شمال خراسان واقع شده است. خصوصیات طبیعی و تفاوتهای اقلیمی بین نقاط ست و مرتفع اینارک باعث تنوع در راکنش یاهان ن شده است. از نجا که حدود 30 درصد یاهان این ارک دارویی هستند، بررسی راکنش میکوریزایی یاهان با هدف توسعه ایدار ضروری می باشد. در این تحقیق، نمونه های خاک و یاه کامل در هفت ااه در فصول بهار و اییزو از 32 لات (10 ×10m) جمع وری شد. نمونه های خاک ویاه کامل ازمحدوده سایه انداز هر یاه و تا عمق 30 سانتیمتری برداشته شد. س از انتقال نمونه ها به زمااه ریشه های نازک یاهان جداسازی و کداری ردید. مقاطع طولی ریشه یاهان تهیه و س از مراحل ری _ ر میزی با لاکتوفنول کاتن بلوو تهیه لام مورد بررسی میکروسکو قرار فت. ارهای قارهای میکوریزایی با استفاده از سانتریفو ساکاروزی 60 درصد در دور 900 به مدت 2 دقیقه و صافی کردن بر روی کاغذ میلی پور مدرج از 10 م خاک جداسازی شد و تعداد ارهای هر م خاک برای هر ااه محاسبه شد. تعداد 53 گونه گیاهی که 28 گونه آن دارویی بودند شناسایی شد. 50 گونه از 53 گونه گیاهی و 26 گونه از 28 گونه گیاه دارویی میکوریزایی بودند. میکوریزای وزیکولار آربوسکولار رایج ترین نوع میکوریزا بود. هفت گونه از جنس Glomus در ریزوسفر گیاهان دارویی شناسایی شدند که عبارتند از: G.caledonium، G.clarum، G. constrictum، G. deserticola، G. etunicatum،G. geosporum، G. macrocarpum. بالاترین ضریب اهمیت و شاخص چیرگی در گونه Juniperus excelsa و کمترین آن در گونه Verbascum orientale محاسبه شد. فراوانی اسپورهای میکوریزایی با بافت خاک لومی همبستگی مثبت و با مقدار فسفر، کلسیم و منیزیم همبستگی منفی دارد. غلظتهای میانی پتاسیم و کم کلسیم تشکیل میکوریزا را تسریع می کند. نظر به اهمیت رخداد میکوریزای وزیکولار آربوسکولار در بیش از 90 دصد گیاهان دارویی اهمیت آن در اکوسیستم های نیمه بیابانی و کوهستانی کاملا مشخص است. بنابر این، در برنامه های توسعه زراعی گیاهان دارویی توجه به پدیده همزیستس میکوریزا ضروری است.