شناسایی گونه های شکر تیغال و بررسی برخی از ویژگی های زیستی سرخرطومی مولدمان Larinus vulpes Oliv در استان فارس

جنس شکر تیغال(Echinops) از خانواده آفتابگردان (Asteraceae) می باشد که تاکنون 120 گونه آن از سراسر جهان گزارش شده است که بر اساس فلور ایرانیکا، 54 گونه شکرتیغال در نقاط مختلف ایران پراکنش دارد. مان شکرتیغال در اثر فعالیت یک گونه حشره سرخرطومی با نام علمی. Larinus vulpes Oliv روی بعضی از گونه های جنس شکرتیغال بدست می آید که دارای خاصیت ملین و مسکن است. با بررسی هایی که در فصل رویش سالهای 82 - 1381 در سطح استان فارس صورت گرفت، 14 گونه شکرتیغال در 75 رویشگاه شناسایی گردید. مشاهدات نشان داد که حشره مولد مان روی کلیه گونه های شکرتیغال فعالیت دارد اما تنها در چهار گونه قادر به تولید مان می باشد. بررسی های گیاه شناختی، مورفولوژیکی و رویشگاهی مشخص کرد که گونه های مولد مان دارای کپه گل کروی بوده، از نظر طول ساقه یکسان و از نظر شرایط رویشگاهی در شرایط مشابهی رویش دارند. همچنین بررسی چرخه زندگی حشره و نحوه تولید مان شکرتیغال نشان داد که محل تشکیل مان روی قاعده برگ می باشد و مراحل زندگی حشره شامل سنین مختلف لاروی، شفیرگی و حشره کامل در درون کپسول که همان مان شکرتیغال است طی می شود.