بررسی تاثیر بلایای طبیعی در تامین خون سالم

استفاده از خون و فرآورده های خونی یکی از نیازهای مهم بخش بالینی می باشد و از آن جا که احتمال انتقال عفونت به دنبال تزریق خون وجود دارد، خون گیری باید فقط از اهدا کنندگان انتخاب شده بر اساس معیارهای بین المللی صورت گیرد. یکی از اولویت های سازمان های متعبر انتقال خون در سراسر دنیا و کشور ما جهت تهیه خون سالم، اصلاح روش های پذیرش اهدا کننده می باشد. به نظر می رسد در حال حاضر روش های اخیر فقط در زمان عادی و شرایط غیر بحرانی کاربرد دارد و در شرایط بحران، مثل هجوم اهدا کننده خون بعد از وقوع زلزله شهرستان بم برای اهدای خون، استفاده از این روش ها عملا امکان پذیر نمی باشد. این پژوهش برای جواب به این سوال که آیا در چنین شرایطی سلامت خون به خطر می افتد یا خیر انجام گردید.
مطالعه انجام شده از نوع مقطعی مقایسه ای بود. در این تحقیق 4188 واحد خون شامل 2094 واحد، خون هایی که بلافاصله بعد از زلزله بم در روزهای 05/10/1382 و 06/10/1382 در پایگاه های انتقال خون و بیمارستان های استان چهار محال و بختیاری با هدف خون رسانی به آسیب دیدگان زلزله بم اهدا گردیدند به عنوان گروه مورد و 2094 واحد شامل خون هایی که از تاریخ? ?.??.?? تا روز قبل از بحران یعنی 04/10/1382 در پایگاه های انتقال خون استان طبق روش های کلاسیک اهدای خون جمع آوری گردیده بودند به عنوان گروه شاهد مورد ارزیابی قرار گرفت. روی کلیه خون های شاهد و مورد آزمایش های الیزا مربوط به ویروس های هپاتیت B، هپاتیت C و ایدز صورت پذیرفت. در صورت مثبت بودن هر یک از آزمایش های گفته شده، آزمایش الیزای بار دوم انجام شد و در صورت مثبت بودن الیزای بار دوم روی این نمونه ها آزمایش های تاییدی (Confirmatory Test) وسترن بلات و RIBA انجام گردید. کلیه مراحل آزمایش ها روی گروه شاهد و گروه مورد به طور یکسان انجام پذیرفت.
بررسی نتایج نشان می دهد که بین گروه شاهد و مورد با استفاده از آزمون دو جمله ای (Binomial) تفاوت معنی داری در سطح 5% اطمینان در میزان بروز هپاتیت B و هپاتیت C، قبل و بعد از بحران وجود دارد. (P<0.001)ولی در میزان بروز HIV بین گروه شاهد و مورد تفاوت معنی داری مشاهده نگردید.
بالا بودن نسبت موارد مثبت سرولوژیک در گروه مورد نسبت به گروه شاهد (میزان معنی داری82/0 در مورد هپاتیتB و 001/0 در مورد هپاتیتC) نمایان گر این است که خطر انتقال عفونت های ویروسی به دنبال تزریق خون های جمع آوری شده بعد از شرایط بحران نسبت به غیر بحران بیشتر است و برای کاهش این خطر پیشنهاد می گردد خون گیری و اهدای خون درشرایط بحران با اعمال مکانیسم های کنترلی مدیریت گردد.