سندرم متابولیک در بزرگسالان با وزن طبیعی: مطالعه قند و لیپید ایران

شیوع عوامل خطر قلبی عروقی در نژاد قفقازی با محدوده طبیعی نمایه توده بدنی افزایش نشان می دهد و لذا مطالعه حاضر جهت تعیین شیوع و نسبت شانس سندرم متابولیک و عوامل خطر آن در افراد با وزن طبیعی طراحی شده است.
در این مطالعه مقطعی و بر پایه جمعیت، 3444 شرکت کننده (1737 مرد و 1707 زن) بالای 20 سال ساکن شهر تهران با نمایه توده بدنی طبیعی (kg/m2 24.9-18.5 برای هر دو جنس) شرکت داشتند. اطلاعات دموگرافیک افراد جمع آوری گردید و فشار خون و شاخص های تن سنجی آنها مطابق پروتکل های استاندارد سنجیده و نمایه توده بدنی محاسبه شد. آنالیزهای بیوشیمیایی بر روی نمونه های خون ناشتا انجام گردید. سندرم متابولیک مطابق راهنمای پانل درمانی بزرگسالان (ATP III) به صورت وجود 3 عامل یا بیشتر از عوامل خطر متابولیک می باشد. میانگین ها و نسبت ها و نیز نسبت های شانس چند عاملی با تعدیل برای سن، فعالیت فیزیکی، استعمال سیگار و تحصیلات افراد که مبین ارتباط بین سندرم متابولیک و چارک های BMI طبیعی بودند، ارائه گردیدند.
شیوع کلی سندرم متابولیک در مردان و زنان با وزن طبیعی به ترتیب 9/9% (فاصله اطمینان 95%، 3/11-5/8) و 11% (فاصله اطمینان 95%، 4/12-5/9)، 0.2=P می باشد. میانگین نمایه توده بدنی در مردان کمتر از زنان بود (1.8±22.4 در مقابل 1.7±22.5 kg/m2، P<0.001) و در مقابل میانگین دور کمر در مردان بالاتر از زنان دیده شد (6.6±79.8 در مقابل 7.7±cm79.3، P<0.001). فشار خون بالا، سطح تری گلیسرید بالا و حضور حداقل دو عامل خطر در گروه مردان بیشتر بود در حالی که شیوع دور کمر بالا و HDL سرمی پایین در گروه زنان بیشتر بود. افراد در بالاترین چارک BMI طبیعی نسبت شانس بالاتری برای بروز سندرم متابولیک در مقایسه با اولین چارک آن داشتند (با نسبت شانس 21/5 برای مردان و 15/2 برای زنان). احتمال ابتلا به سندرم متابولیک و هر یک از عوامل خطر آن با افزایش چارک های BMI طبیعی در هر دو جنس افزایش داشت، بجز قند خون بالا و دور کمر بالا در مردان و قند خون بالا در زنان.
در جمعیت بزرگسال ایرانی شیوع عوامل خطر قلبی عروقی حتی در محدوده وزن نرمال نیز زیاد می باشد و لذا مداخلات برای پیشگیری از دیابت و بیماری های قلبی عروقی در افراد با وزن طبیعی نیز باید مد نظر قرار گیرد. از سوی دیگر حدود BMI منطبق بر توصیه های WHO، احتمالا برای این جمعیت غیر مناسب می باشد.