بررسی تاثیر انباشت Cr+3 بر رشد و غلظت برخی عناصر معدنی در گیاه جعفری (Petroselinum crispum)

Cr+3 یک عنصر کمیاب ضروری در تعادل رژیم غذایی انسان و جانوران است و بدلیل نقشی که در متابولیسم گلوکز و چربی دارد، کمبود آن موجب بروز علایم دیابت و بیماری های قلبی- عروقی می گردد. در راستای جلوگیری از عوارض نامطلوب استفاده از مکمل های شیمیایی Cr+3، استفاده از گیاهانی که Cr+3 را در بافت های خود جمع می کنند، می تواند روشی قابل تامل در تامین ورودی روزانه کروم باشد. به این منظور تاثیر غلظت های مختلف Cr+3 بر رشد و میزان برخی از عناصر معدنی در گیاه جعفری مورد بررسی قرار گرفت. گیاهچه های جعفری رشد کرده در محیط کشت هیدروپونیک (هوگلند) حاوی غلظت های مختلف Cr+3، (0.1، 0.25، 0.75، 1، 1.5، 2 و 3 میلی گرم در لیتر) رشد یافته بودند، پس از 5 هفته برداشت شد و پارامترهای رشد نظیر وزن خشک و طول ریشه و اندام هوایی، بیومس کل و نیز غلظت کلسیم، پتاسیم، سدیم، فسفر و کروم در این بافت ها مورد سنجش قرار گرفت. علاوه بر این میزان انباشت Cr+3 در ریشه و اندام هوایی اندازه گیری شد. نتایج نشان می دهد که تیمار Cr+3 موجب کاهش وزن خشک ریشه و اندام هوایی (جز در تیمار 0.1mg/l) می شود، بطوری که در ریشه در غلظتmg/l 3 و اندام هوایی در غلظت هایmg/l 3و 2 نسبت به گیاه شاهد معنی دار است. کاهش طول ریشه و اندام هوایی در غلظت هایmg/l 0.75 و بالاتر در مقایسه با گیاه شاهد، معنی دار می باشد. کاهش معنی دار بیومس کل در تیمارهایmg/lCr+3 3 و 2 روی می دهد. غلظت Ca+2، K+، +Na و P نیز در ریشه و اندام هوایی تحت تاثیر تیمار Cr+3 قرار می گیرد. افزایش غلظت Cr+3 در محیط کشت موجب کاهش میزان کلسیم، پتاسیم و سدیم و افزایش فسفر در ریشه و اندام هوایی شد که این کاهش برای کلسیم در تیمارهایmg/lCr+3 3 و 2، در مورد پتاسیم در غلظتmg/l 3 و برای سدیم تنها در ریشه و در تیمارmg/l 3 نسبت به گیاه شاهد معنی دار است. در حالیکه افزایش مقدار فسفر در ریشه و اندام هوایی در تیمارهایmg/l 0.75 و بالاتر نسبت به شاهد معنی دار می باشد. مقدار کروم در بافت ها نیز با افزایش غلظت این عنصر در محیط کشت، افزایش می یابد و تجمع آن در ریشه به مراتب بیشتر از اندام هوایی است.