مقایسه ی دریافت ریزمغذی ها در مبتلایان به مولتیپل اسکلروز با نیازهای تغذیه ای در شهر تهران

مولتیپل اسکلروز یا ام اس شایع ترین بیماری عصبی در بزرگسالان جوان و شایع ترین بیماری خود ایمنی دستگاه عصبی در همه سنین است. در حال حاضر بیش از سی هزار بیمار مبتلا به ام اس در ایران وجود دارد که تعداد آنان رو به افزایش است. با وجود نقش شناخته شده تغذیه در سیر بیماری و کنترل عوارض آن، بررسی وضعیت تغذیه در این گروه از بیماران در ایران از نظرها دور مانده است. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی میزان دریافت ویتامین ها و مواد معدنی در بیماران ایرانی مبتلا به ام اس و مقایسه ی آن با مقادیر مرجع است.
108 بیمار مبتلا به ام اس عود کننده– تخفیف یابنده به طور تصادفی از میان بیماران انجمن ام اس ایران (سال 84-1383) انتخاب شدند. برای هر بیمار یک پرسش نامه اطلاعات فردی و بیماری تکمیل شد. میزان دریافت مواد غذایی توسط سه یادآمد 24 ساعته خوراک و یک بسامد مصرف کمی یک ساله ثبت شد. مقادیر به دست آمده با استفاده از راهنمای تبدیل مقیاس های خانگی به مقادیر وزنی بر اساس گرم تبدیل و توسط برنامه Nutritionist –3 پردازش شد. مقادیر بدست آمده با نرم افزار SPSS محاسبه گردید. میانگین، انحراف معیار و حداقل و حداکثر دریافت برای هر یک از ویتامین ها و املاح برآورد شد. برای مقایسه با مقادیر مرجع از آزمون t استفاده شد.
دریافت روزانه ویتامین های C, A در زنان مبتلا به ام اس از مقادیر توصیه شده بیشتر و دریفات فولات، ویتامین هایE, D، املاح منیزیم، آهن، روی، ید و کلسیم کمتر از مقادیر مورد نیاز روزانه بود. مردان مبتلا به ام اس، ویتامین A، املاح آهن، فسفر و منگنز را بیش از مقادیر توصیه شده روزانه و فولات، ویتامین های E, D و عناصر منیزیم، روی، کلسیم، و سلنیم را کم تر از مقادیر مرجع دریافت می کردند.
با توجه به این که دریافت ویتامین D و کلسیم در بیماران ایرانی مبتلا به ام اس از مقادیر توصیه شده روزانه کم تر است، افزایش دریفات ویتامین D و کلسیم در زنان و مردان مبتلا منطقی به نظر می رسد. نظر به تشدید برخی علایم بیماری در اثر کم خونی، افزایش دریافت آهن و فولات در زنان مبتلا پیشنهاد می شود. از آنجا که آسیب اکسیداتیو نقش شناخته شده ای در سیر بیماری دارد، مردان مبتلا باید به مصرف بیشتر عوامل آنتی اکسیدان و کاهش دریافت منابع آهن تشویق شوند. در مجموع، بررسی وضعیت تغذیه، انجام مشاوره تغذیه، آموزش و تدوین رژیم غذایی متناسب با نیازهای فردی برای بیماران ایرانی مبتلا به ام اس ضروری به نظر می رسد.