مقایسه اثرضددردی عصاره رازک با مرفین در موش سوری

رازک از خانواده گیاهان دارویی و از تیره شاهدانه می باشد که به صورت وحشی از زمان های دور در اروپا و آسیا و شمال آمریکا رویش داشته است. در فارماکوپه دارویی، به عنوان ضد اضطراب، ضد درد، آرام بخش و برطرف کننده فشارهای عصبی از آن یاد شده است. این ماده دارای ترکیباتی چون پروتئین ها، اسیدهای آمینه، لیپیدها و گلوکز، پکتین، موم و ترکیبات استروژنی می باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثر ضددردی عصاره رازک و مقایسه این اثر با مرفین می باشد.
در این مطالعه تجربی، پس از آماده کردن عصاره آبی رازک به روش دم کرده، اثر ضددردی آن با دوزهای 0.5 و 1 میلی گرم بر کیلوگرم مرفین با استفاده از آزمون فرمالین در موش سوری مورد بررسی قرار گرفت. این آزمون یکی از آزمون های استاندارد است که جهت ارزیابی درد در مدل حیوانی مورد استفاده قرار می گیرد. در این روش تزریق فرمالین منجر به پاسخ دو مرحله ای درد شده که مرحله سریع و زودگذر اولیه با یک دوره تاخیری و تونیک دنبال می شود.
نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد در حالی که رازک با دوز 8 mg/kg در موش سوری بر پاسخ اولیه درد اثری نداشته اما بر پاسخ تاخیری آزمون فرمالین در فاصله 15-60 دقیقه موثر است. این اثر ضد دردی در حد فاصل بین اثر مرفین با دوز 0.5 تا 1mg/kg قرار داشته ولی با هیچ یک از دوزهای مرفین تفاوت معنی داری را نشان نمی دهد. شواهد نشان می دهد که تعدیل درد می تواند از طریق سیستم های متعددی صورت پذیرد. ما با توجه به وجود استروژن در رازک و تاثیر ضد دردی و ضد التهابی آن می توان این گونه نتیجه گرفت که این ماده ممکن است از طریق اثر استروژن و مکانیسم مهار سیکلواکسیژناز تاثیرات خود را ایفا نموده باشد.