بررسی ارتباط دردهای گردنی با عوامل ارگونومیک در دندانپزشکان

تعیین ارتباط دردهای گردنی با عوامل ارگونومیک در دندانپزشکان فاکتورهای خطر ارگونومیک را می توان بعنوان فاکتورهایی که منجر به آسیب های شغلی می شوند شناسایی نمود. این فاکتورها سبب استرس های ذهنی، آسیب های کششی و کاهش کیفیت کار می شود. دردهای گردنی یکی از مهمترین آسیب های عضلانی- اسکلتی در پزشکان می باشد.
این پژوهش یک مطالعه توصیفی- تحلیلی به صورت مقطعی است که در سال 1383 در شهر اهواز انجام شد. تعداد 142 دندانپزشک شاغل که دارای شرایط ورود به تحقیق و مایل به شرکت در پژوهش بودند به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه پژوهشگرساز که تلفیقی از سوالات مشخصات فردی، پرسشنامه درد مک کافری و معیار درد عددی و چک لیست عوامل ارگونومیک آمریکا بود، استفاده شد. قبل از ارایه پرسشنامه به واحدهای پژوهش آموزش لازم برای تکمیل آن بیان می شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS کدگذاری و مورد تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از آزمون های توصیفی و استنباطی قرار گرفت.
از تعداد 142 پرسشنامه تعداد 100 پرسشنامه تکمیل شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که 61 درصد مرد و 39 درصد زن که 72 درصد از آنان متاهل بودند. بیشترین فراوانی مربوط به رده سنی (45-36) سال 45 درصد بود از تعداد کل واحدهای پژوهش 78 درصد دندانپزشک عمومی و تعداد 22 درصد دارای تخصص بودند. همچنین اکثریت واحدهای پژوهش 47 درصد دارای سابقه کار 10-6 سال بودند که 59 درصد از آنان بخش دولتی و خصوصی به طور همزمان بکار مشغول هستند. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آنست که 70 درصد از واحدهای پژوهش دارای دردهای گردنی بودند در بررسی شدت درد گردنی 15 درصد از واحدهای پژوهش شدت درد گردنی را شدید، 56 درصد شدت درد را متوسط و 19 درصد درد را خفیف گزارش نمودند و 9 درصد به این سوال پاسخ ندادند. نتایج حاصل از بررسی ارتباط بین وجود دردهای گردنی شدید و متوسط با عوامل ارگونومیک بیانگر آنست که بین درد با روش استاندارد (p<0.05) Clock با استفاده از آینه حین کار (p<0.001) و استراحت بین ویزیت بیماران (p=0.001) ارتباط معنی دار داشت و با وضعیت به هنگام کار (p=0.56) و ساعات کار روزانه (p=0.23) تعداد بیماران ویزیت شده روزانه (p=0.43) ارتباط معنی دار وجود نداشت.
بین دردهای گردنی و عوامل ارگونومیک ارتباط معنی داری وجود دارد. به عبارت دیگر عوامل ارگونومیک می تواند سبب بروز آسیب های جدی شغلی شود. لذا در پیشگیری از بروز این نوع آسیب های شغلی در برنامه ریزی در خصوص معاینات دوره ای پرسنل و آموزش های ضمن خدمت توصیه می شود.