بررسی ارتباط الگوی خواب و کیفیت زندگی در بیماران تحت عمل جراحی پیوند عروق کرونر

خواب و استراحت نقش ترمیمی و حفاظتی داشته و در بازسازی قوای جسمی و عاطفی ما که دو بعد مهم کیفیت زندگی می باشد، سهیم است. در بیماران تحت عمل جراحی پیوند عروق کرونر، خواب آرام در حفظ عملکرد قلبی آن ها مهم می باشد. این بیماران 8 تا 12 هفته پس از جراحی، فعالیت های معمول زندگی خود را از سر می گیرند، درحالی که اختلالات خواب تا یک سال پس از جراحی ادامه دارد. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط الگوی خواب و کیفیت زندگی در بیماران تحت عمل جراحی پیوند عروق کرونر انجام شد.
این پژوهش مطالعه ای توصیفی- همبستگی از نوع طولی است که بر روی 91 بیمار مراجعه کننده به بیمارستان امام رضا (ع) شهر مشهد در سال 1384 انجام شد. واحدهای پژوهش در سه مرحله قبل از عمل، شش هفته و ده هفته پس از جراحی به صورت مبتنی بر هدف انتخاب شدند. اطلاعات توسط فرم های مصاحبه در سه مرحله جمع آوری گردید. الگوی خواب با استفاده از سه ابزار شامل شاخص کیفیت خواب پیتزبرگ (Pittsburgh)، مقیاس خواب و مقیاس خواب آلودگی اپوورث (Epworth) و کیفیت زندگی بیماران با استفاده از ابزار فرم کوتاه 36 مورد سنجش قرار گرفت. مصاحبه مربوط به قبل از جراحی و شش هفته پس از آن در مراکز درمانی و ده هفته پس از جراحی از طریق تماس تلفنی صورت پذیرفت. داده های حاصل با نرم افزار آماری SPSS و با استفاده از آزمون های آماری تی استیودنت و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
میانگین نمرات کیفیت و کفایت خواب شبانه بیماران در هر سه مرحله در سطح نامطلوب قرار داشت. به علاوه، در هر سه مرحله میانگین نمره خواب آلودگی روزانه در سطح طبیعی و میانگین نمره کیفیت زندگی در ثلث میانی صفر تا صد قرار داشت. همچنین دو گروه Off-pump و On-pump از نظر الگوی خواب و کیفیت زندگی اختلاف آماری معنی داری نداشتند. در هر سه مرحله کیفیت خواب با کیفیت زندگی رابطه آماری معنی دار و مستقیم داشت (004/0p=، 002/0p=، 001/0>p). به علاوه، بین کفایت خواب و کیفیت زندگی ارتباط آماری مستقیم و معنی دار وجود داشت (005/0p=، 002/0p=، 001/0>p). اما خواب آلودگی روزانه با کیفیت زندگی ارتباط آماری معنی دار نداشت.
مطالعه حاضر نشان داد که بین الگوی خواب و کیفیت زندگی در بیماران تحت عمل جراحی پیوند عروق کرونر ارتباط آماری معنی دار و مستقیم وجود دارد. لذا ضروری است در بهبود و ارتقاء الگوی خواب این بیماران جهت بازگشت هر چه سریع تر سلامت جسمی و روانی آنان تلاش شود.