فراوانی آنتی ژن های پلاکتی در اهداکنندگان خون: مقایسه روش مولکولی با روش الیزا(برای HPA-1a)

سابقه و هدف روش های سرولوژیکی جهت تعیین نوع آنتی ژن های پلاکتی به دلیل محدودیت دسترسی به منابع آنتی سرم های اختصاصی و تعداد ناکافی پلاکت در بیماران مبتلا به ترمبوسیتوپنی محدود شده است. بنابراین از روش های مولکولی و بر پایه DNA جهت تعیین ژنوتیپ آنتی ژن های پلاکتی استفاده می شود. از آن جا که در مورد میزان شیوع این آنتی ژن ها در جمعیت ایران اطلاعات چندانی در دسترس نیست لذا هدف مطالعه، تعیین شیوع این آنتی ژن ها در تعدادی از اهداکنندگان خون می باشد.
مواد وروش ها مطالعه انجام شده از نوع توصیفی بود. DNA از 3 میلی لیتر خون کامل که از 100 نفر اهداکننده خون، در لوله های حاوی EDTA جمع آوری شده بود، استخراج گردید. فراوانی آلل های آنتی ژن های پلاکتی HPA-1،2،3،4 و HPA-15 با استفاده از روش PCR-SSP مورد مطالعه قرار گرفتند. 40 نمونه از این 100 نفر نیز برای بررسی فنوتیپ به روش الیزا بررسی شدند. جهت تحلیل نتایج از معادله Hardy weinberg و آزمون X2 استفاده شد.
یافته ها فراوانی ژنی آنتی ژن های پلاکتی مورد بررسی به شرح زیر می باشند:HPA-1a (98/0)، HPA-1b (02/0)، HPA-2a (54/0)، HPA-2b (46/0)، HPA-3a (48/0)، HPA-3b (52/0)، HPA-4a (0/1)، HPA-5a (99/0)، HPA-5b (01/0)، HPA-15a (47/0)، HPA-15b (53/0). هیچ موردی از HPA-4b در این مطالعه دیده نشد. فراوانی فنوتیپی زیر حاصل گردید:19% HPA3a/3a، 92% HPA2a/2b، 8% HPA2a/2a، 4% HPA1a/1b، 96% HPA1a/1a، 2% HPA5b/5b، 98% HPA5a/5a، 100% HPA4a/4a، 22% HPA3b/3b، 59% HPA3a/3b، 19% HPA15b/15b، 67% HPA15a/15b، 14% HPA15a/15a. 26 نمونه(65%) از 40 نمونه مورد بررسی برای HPA-1 به روش الیزا مثبت، 4 نمونه(10%) منفی و 10 مورد HPA-1a بینابینی شدند.
نتیجه گیری در این مطالعه ژنوتیپ هموزیگوت HPA-1b/b به دست نیامد که مشابه سایر مطالعات انجام شده در آسیا می باشد. در این مطالعه با توجه به تفاوت های موجود در میزان فراوانی HPA-1،2،5 در مقایسه با سفیدپوستان اروپایی، به نظر می رسد احتمال تحریک تولید آنتی بادی ضد پلاکتی توسط این آنتی ژن ها نیز متفاوت از نتایج سایر سفیدپوستان باشد که نیازمند بررسی های بیشتر در این زمینه است. به نظر می رسد HPA-15b و HPA-5b و HPA-2b ممکن است باعث پورپورای پس از تزریق و مقاومت پلاکتی شوند که این دو نقطه نظر نیازمند بررسی های بیشتر می باشند.