هویت جمعی و نگرش به دموکراسی در ایران

دموکراسی و هویت جمعی از موضوع های اصلی مورد توجه در جامعه شناسی معاصرند. در ایران هم بحث درباره این موضوع ها همزمان با جنبش مشروطه آغاز شد و تا به امروز ادامه یافته است. با توجه به چند قومی بودن جامعه ایران و تحولات جهانی، امروزه این گونه مباحث از اهمیت فزاینده ای برخوردار شده اند. پژوهش موجود در همین راستا و برای بررسی نگرش مردم به دموکراسی و رابطه آن با هویت جمعی آنان در میان اقوام ایرانی صورت گرفته است. در بخش میانی نظری، علاوه بر چشم اندازی کلان به موضوع، چارچوبی مناسب در سطح خرد مبتنی بر برخی نظریه های مربوط به نگرش، دموکراسی و هویت برای انجام دادن تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است. تحقیق به روش پیمایش و با استفاده از پرسشنامه و در مورد 1120 نفر نمونه از اعضای شش قوم آذری، بلوچ، عرب، فارس، کرد و لر انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق کلیه اعضای 18 سال و بالاتر از اقوام ساکن در شهرهای تبریز، زاهدان، اهواز، اصفهان، سنندج و خرم آباد بوده اند. نتایج تحقیق حاکی از نگرش مثبت یا نسبتا مثبت اقوام مورد بررسی به دموکراسی می باشد. علاوه بر این، نتایج حاصل بیانگر تاثیر مثبت و معنادار هویت جمعی بر نگرش به دموکراسی است. در کنار هویت جمعی، عوامل متعدد دیگری همانند رضایت از اوضاع کشور، تحصیلات، قومیت، رابطه بین مذهبی، استفاده از اینترنت و... بر نگرش به دموکراسی تاثیر داشته اند. عوامل مزبور در مجموع بیش از 65 درصد تغییرات نگرش به دموکراسی را تبیین نموده اند.