مطالعه اثر ضد انقباضی عصاره آبی الکلی برگ کرفس در ایلئوم موش صحرایی

با توجه به عوارض ناشی از اسهال و علی رغم وجود داروهای صنعتی، تلاش برای یافتن گیاهانی که بتوانند حرکات عضله ی صاف روده را کاهش دهند، همچنان ادامه دارد. بعضی از گیاهان مانند کرفس که مصرف خوراکی دارند علاوه بر ارزش غذایی دارای اثرات فارماکولوژیکی نیز می باشند. کرفس (Apium graveolens) از خانواده ی چتریان (Apiaceac) است که دارای اثرات ضددرد، ضدالتهاب، کاهنده ی فشار خون، کاهنده ی چربی خون و مدر بوده و از ترکیبات مهم آن فلاوونوئیدها می باشد. کرفس در طب سنتی به عنوان ضدنفخ استفاده می شود. هدف از این تحقیق بررسی اثر ضدانقباضی عصاره ی آبی الکلی برگ کرفس بر فعالیت انقباضی ایلئوم موش صحرایی می باشد.
پودر برگ کرفس با الکل 70 درصد با روش خیساندن عصاره گیری شد. ایلئوم موش صحرایی نر نژاد ویستار جدا گردید و انقباضات آن تحت یک گرم کشش، در حمام بافت حاوی محلول تایرود به روش ایزوتونیک ثبت شد. نتایج با استفاده از آزمون های ANOVA وTukey HSD مقایسه شدند.
غلظت های تجمعی عصاره ی (25/0 تا mg/ml 4) انقباضات ناشی از کلرورپتاسیم (mM60) و کارباکول (μM10) را به صورت وابسته به غلظت کاهش داد (0001/0p<). اینکوبه کردن بافت (30 دقیقه) با پروپرانولول (μM1) و یا نالوکسون (μM1) و نیز 20 دقیقه با L-NAME (μM100) عملکرد ضدانقباضی عصاره را کاهش نداد. اینکوبه کردن بافت (5 دقیقه) با گلیبنکلامید (μM10) و یا تترااتیل آمونیوم (mM1) اثر ضدانقباضی عصاره را کاهش نداد. انقباضات ناشی از کلرورکلسیم (5/0 تا mM 8) در محلول تایرود فاقد کلسیم با پتاسیم بالا (mM60) توسط عصاره (mg/ml 1) کاهش یافت (05/0p< تا 001/0p<).
عصاره ی برگ کرفس انقباض ایلئوم موش صحرایی را به صورت وابسته به غلظت مهار نمود. با توجه به نتایج به دست آمده می توان احتمال داد که کانال های کلسیمی ولتاژی و لیگاندی در پیدایش این اثر ضدانقباضی نقش داشته باشند. ولی گیرنده های بتاآدرنرژیک، اپیوئیدی، نیتریک اکساید و کانال های پتاسیمی در آن نقشی ندارند. همچنین احتمال دارد که ماده ی فلاوونوئیدی آپیجنین موجود در کرفس، مسوول این فعالیت باشد.