بررسی اثر میدان الکترومغناطیس ضعیف برحجم کبد و تعداد مگا کاریوسیت های آن درجنین موش سوری نژاد

طی چند دهه اخیرمطالعات فراوانی جهت بررسی رابطه میدانهای الکترومغناطیس با شدتهای مختلف بر بروز سر درد، احساس گرما در گوش، ضعف حافظه، شیوع اختلالات تکاملی جنین، نازایی، بروزاختلالات و تیکهای عصبی، خواب، بیماری های گوارشی، قلبی عروقی، نئوپلاسمهای گوناگون از جمله بافت خونساز، لنفاوی وحتی اختلالات فرایند خونسازی صورت گرفته است. نتایج بدست آمده ازاین مطالعات بسیارمتنوع وبعضا متناقض بوده و لذا دامنه تحقیق دراین زمینه همچنان گسترده میباشد. این مطالعه اثرامواج الکترومغناطیس ضعیف ((LEMF Low electromagnetic field با فرکانس Hz50 و شدت میدان 5 میلی تسلا را برحجم کبد و تعداد مگا کاریوسیتهای آن در جنین موش سوری از نژادNMRI مورد بررسی قرار داده است.
این مطالعه از نوع تجربی بوده و طی آن اثرمیدان الکترومغناطیس ایجاد شده با فرکانسHz50 برحجم کبد و تعداد مگا کاریوسیتهای آن در جنینهای66 سرموش ماده نژاد NMRI با سن حدود 3 ماه که به شش گروه تقسیم شده بودند بررسی گردید. گروه های آزمایش درمعرض امواج الکترومغناطیس قرارگرفته و سپس ازهر مادر بصورت تصادفی یک نوزاد انتخاب و کبد آن پس ازخارج نمودن ازشکم فیکس گردید. پس از انجام مراحل تهیه لام با استفاده ازروش استریولوژی اندازه گیری حجم کبد و شمارش مگاکاریوسیتهای آن انجام شدواطلاعات حاصله با استفاده از روش و فرمولهای متداول استریولوژیک ونرم افزار آماری (version 11.5) SPSS وبوسیله آزمون کروسکال والیس وآزمون مجذور کای مورد آنالیز استریولوژیک و محاسبات آماری قرار گرفت.
تعداد مگاکاریوسیتهای کبد درتمام گروه های آزمایش نسبت به گروه های شم وکنترل کاهش یافته اما این اختلاف از نظر آماری معنی دار نمی باشد (05/0p>) بیشترین کاهش مگاکاریوسیتهادرگروه 21- 17 روزه و کمترین کاهش مربوط به گروه 14- 10 روزه میباشد. حجم کبد درگروه های آزمایش نسبت به گروهای شم وکنترل کاهش یافته اما این اختلاف از نظر آماری معنی دار نمی باشد (05/0p >) و بیشترین اختلاف مربوط به گروه 17-13 روزه می باشد.
نتیجه نهایی: نتایج این مطالعه نشان داد درموشهای بارداری که در دوران بارداری خود صرفنظر از طول زمان بارداری در معرض میدان های الکترومغناطیس ضعیف قرارگرفته اند، تغییر قابل توجهی در حجم کبد و تعداد مگاکاریوسیتهای کبدجنینهای آنها ایجاد نمیشود.