اثرتاریخ وارقام مختلف کاشت گندم بر روی عملکرد واجزای عملکرد آن درمنطقه اردستان

به منظور تعیین سهم تاریخ کاشت و فنوتیپ وژنوتیت پارامتر های رشد در تشکیل عملکرد دانه و دستیابی به مشخصات تیپ ایده آل گندم پاییزه در اردستان در سال زراعی 83-82، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد واحد اردستان، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار پیاده شد. تاریخ های کاشت (15 آبان، 30 آبان و 15 آذر ماه) و ده رقم گندم اصلاح شده قدس،پیشتاز، هیرمند، M-73-18 هامون،روشن، شیراز، فلات، چمران و دز، به ترتیب فاکتور های اصلی وفرعی را تشکیل می دادند تاریخ کاشت، اثر معنی داری در صفات طول سنبله، طول پدانکل، تعداد دانه در سنبله و عملکرد دانه داشت به طوریکه در15 آبان (تاریخ کاشت اول) ارقام مختلف دارای بلند ترین طول سنبله، بیش ترین تعداد دانه در سنبله و بالاترین عملکرد دانه را داشتند. ارقام مورد بررسی، اثر بسیار معنی داری در کلیه صفات، به جز ارتفاع بوته، نشان دادند، به طوری که در صفات طول سنبله،ارتفاع پدانکل، تعداد دانه در واحد سطح، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه، عملکرد کاه و وزن هزار دانه، رقم روشن به عنوان یکی از ارقام شاخص شناخته شد. با توجه به این که رقم پیشتاز دارای بالا ترین شاخص برداشت وکم ترین عملکرد کاه در مقایسه با سایر ارقام است، می توان رقم روشن را به عنوان رقمی دو منظوره برای استحصال علوفه و دانه استفاده نمود ورقم پیشتاز را به عنوان رقم دانه ای سازگار با شرایط اردستان معرفی کرد. نتایج حاصل از اندازه گیری عملکرد دانه با نتایج حاصل از دیگر صفات، همبستگی معنی دار داشت. بنابراین نتیجه گرفته شد که اندازه گیری عملکرد دانه، نه تنها به ترین اندازه گیری برای ارزیابی اثرات تاریخ کاشت ومناسب ترین رقم گندم است بلکه با انجام این اندازه گیری، نیازی به اندازه گیری تکمیلی در این مورد نخواهد بود.