بررسی تمایز سلول های بنیادی هیپوکامپ به سلول های استوانه ای شبکیه در موش بزرگ آزمایشگاهی

چشم یکی از مهم ترین ارگان های بدن می باشد. در بیماری های فراوانی، آسیب به سلول های حساسه فتورسپتور وارد می شود. در حال حاضر بیش از یک صد جهش ژنتیکی وجود دارد که می تواند موجب آسیب به فتورسپتورها گردد. با استفاده از کشت و تمایز سلول های پرتوان بنیادی می توان در درمان این بیماری ها نقش مهمی داشت. هدف این تحقیق تمایز سلول های پرتوان بنیادی هیپوکامپ به سلول های فتورسپتور استوانه ای می باشد تا در آینده بتوان آن ها را در افراد نابینا جایگزین نمود.
در این تحقیق از جنین 18 روزه موش نژاد اسپراگوداولی استفاده شد. در روز 18، مادر سزارین گردید و مغز جنین ها خارج و سپس مغزها بلافاصله داخل محلول(HBSS) Hanks balance salt solution قرار داده شد. با استفاده از روش Banker هیپوکامپ ها جدا و با استفاده از روش Fishbach سلول های آن مجزا گردید و در داخل فلاسک 25cm2 کشت داده شد. بعد از 3 روز سلول ها با استفاده از تریپسین از کف فلاسک ها کنده و در دو مقدار با دانسیته بالا 2×105 و دانسیته پایین 2×104 سلول، در داخل پلیت 6 خانه قرار داده شد. قبل از انتقال سلول ها به داخل پلیت، کف یک ردیف از ول های پلیت با Poly L-lysine و ردیف دیگر با آستروسیت های غیرفعال کت گردید. به مدت 4 روز سلول ها در محیط کامل DMEM/F12 و FBS10% نگه داری و سپس به مدت 6 روز دوزهای متفاوت All trans retinoic acid (ATRA) و 9cis-RA به هر ول اضافه گردید. در پایان با استفاده از منوکلونال آنتی بادی آنتی اپسین و آزمون آماری ANOVA سلول ها بررسی شدند.
بعد از 6 روز در محیط کشت بودن دوز 100nM از 9cis-RA و 500nM از ATRA بیش ترین سلول های تمایر یافته مشاهده شد. اما تعداد سلول های تمایز یافته در دوز 100nM از 9cis-RA بیش تر از دوزهای دیگر بوده است. در پلیت هایی که از دانسیته کم سلولی استفاده شد، تمایز سلولی کم تر بود. در پلیت های با پوشش پلی لیزین تمایزی مشاهده نگردید و تمایز فقط در بسترهای آستروسیتی وجود داشت.
یافته های فوق نشان می دهد که بستر آستروسیت و فاکتورهای خارجی مانند ایزومرهای اسید رتینوییک، قابلیت تمایز سلول های بنیادی هیپوکامپ به سلول های مشابه فتورسپتور را خواهند داشت.