توصیف دستگاه واجی گویش دلواری

دستگاه واجی گویش دلواری دارای 23 هم خوان و 9 واکه (6 ساده و 3 مرکب) و آرایش واجی CV(C)(C) است. این گویش فاقد انسدادی ملازی واک دار /G/ است و این هم خوان به صورت /k/، /γ/ و /x/ در واژه های این گویش ظاهر می شود. در میان فرایندهای مهم واجی، می توان این فرایندها را نام برد: الف تضعیف: /b، v، f/ ← [w]؛ /δ/ ←/d/؛ و /h/ ← /x/؛ ب تقویت (بر روی واژه هایی از ریشه زبان پهلوی): /b/ ← /w/؛ /p/ ← /f/ که در آغاز هجا رخ می دهد؛ ج. درج /t/ پس از /š/ پایانی؛ د تبدیل /r/ و /L/؛ ه حذف /h/ و /n/ پایانی؛ و دگرگونی واکه ای /u/ ← /i/، /u/ ← /ā/، /e/ ←/a/، /e/، /ā/ ← /a/؛ ز تغییر هجاهای /āb/، /ab/ و /af/ به /ow/ در نتیجه دو فرایند تضعیف و هم گونی؛ ح تغییر ساختار هجاهای اسم های مصغر و حذف برخی واج ها