بررسی فراوانی ضایعات ناشی از اصابت گلوله و ترکش بر اساس اسناد پزشکی موجود در کمیسیون عالی پزشکی

زخم های نافذ ناشی از اصابت گلوله و ترکش های حاصل از انفجار مهمات نظامی از اصلی ترین عوامل آسیب رزمندگان اسلام در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران به حساب می آید. هدف از این مطالعه بررسی اطلاعات دموگرافیک مجروحین، شیوع انواع عوامل آسیب رسان و نواحی مختلف آناتومیک درگیر بود، تابتوان بر اساس آنها پیشنهاداتی در زمینه به حداقل رساندن مرگ و میر ناشی از تروماهای نافذ ارائه کرد.
در طی این مطالعه توصیفی- مقطعی، اطلاعات دموگرافیک، سال و محل جغرافیایی مجروحیت، عامل آسیب رسان ومحل آناتومیک آسیب های وارده به 1000 مجروح جنگی از طریق پرونده های کمیسیون عالی پزشکی استخراج گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از شاخص های آماری توصیفی همچون فراوانی، میانگین و از طریق نرم افزار آماری SPSS 13 انجام شد.
میانگین سن مجروحین 9/21 سال بود، بیشتر موارد آسیب در سال 1361 (5/20%) بود و 3/52% مجروحیت ها در جبهه جنوب رخ داده بود. اصابت ترکش (3/58%) شایع ترین عامل آسیب رسان بوده است. از 1897 آسیب ایجاد شده در مصدومین، شایع ترین نواحی آناتومیک آسیب دیده به ترتیب شامل اندام تحتانی و لگن استخوانی (5/30%)، اندام فوقانی (24%)، سر و گردن (19%)، شکم و محتویات لگن (5/10%)، قفسه سینه و مغز هر کدام 4/6% و ستون فقرات و نخاع (2/3%) بود.
بحث: با توجه به اینکه اصابت ترکش شایع ترین عامل آسیب رسان بوده و اکثر موارد مجروحیت، به دلیل شرایط جغرافیایی خاص در جبهه های جنوبی رخ داده است، لزوم آموزش صحیح نیرو های نظامی در مورد استفاده از لباس های محافظت کننده، کلاه آهنی و استفاده مناسب از موانع طبیعی و مصنوعی از اهمیت بالایی برخوردار است.