اپیدمیولوژی لیشمانیوز جلدی در شهر بافق، یزد سال 1384

لیشمانیوز جلدی یکی از مهمترین مشکلات بهداشتی موجود در کشور ما می باشد. این بیماری به دو صورتACL(شهری) وZCL(روستایی) وجود دارد. به دنبال اپیدمی لیشمانیوز جلدی در شهر بافق از استان یزد در سال1383، این تحقیق جهت مشخص شدن جنبه های مختلف اپیدمیولوژی بیماری برای اولین باردر این شهر در سال 1384صورت پذیرفت.

این مطالعه از نوع توصیفی وبه روش مقطعی انجام گردید. جهت مطالعات حشره شناسی هر 15 روز یکبار اقدام به صید پشه خاکی از اماکن ثابت انسانی و خارجی به وسیله 30 عدد تله چسبان انجام شد. جهت مطالعه جوندگان هر 15 روز یکبار اقدام به تله گذاری با 20 عدد تله زنده گیر و با طعمه هایی از خیار تازه انجام گردید. مطالعات عفونت انسانی در آخر هر فصل بر روی 2123 نفر(شامل 500 خانوار) صورت پذیرفت که برای هر خانوار فرمهای مخصوصی ثبت شد.در این فرمها سن، جنس و وضعیت افراد از نظر بیماری ثبت می گردید.

1784 عدد پشه خاکی شامل شش گونه فلبوتوموس پاپاتاسی، فلبوتوموس منگولنسیس، سرژانتومیا سینتونی، سرژانتومیا تئودوری، سرژانتومیادنتاتا، سرژانتومیا بغدادیس صید گردید. در اماکن داخلی گونه غالب فلبوتوموس پاپاتاسی(3/87 درصد) و در اماکن خارجی سرژانتومیا سینتونی (53 درصد) بودند. جمعا 39 عدد مریونس لیبیکوس و 3 عدد رومبومیس اپیموس صید گردید که در هر دو گونه آلودگی به انگل لیشمانیا مشاهده شد. جمعا 2123 نفر از اهالی شهر بافق مورد معاینه قرار گرفتند که، شیوع اسکار و زخم حاد به ترتیب: 8/1 و 9/0 درصد محاسبه گردید.

براساس یافته های این تحقیق، لیشمانیوز جلدی شهر بافق از نوع روستایی است که عامل آن L.majorو مخازن آن می تواند libycus و R.opimusباشند و با توجه به میزان صید P.papatasi در اماکن داخلی(3/87 درصد) این گونه ناقل احتمالی در این شهر می باشد.