کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) در مدیریت حوادث غیر مترقبه

امروزه وجود اطلاعات به روز، به منظور شناخت عوامل طبیعی و انسانی با هدف بهره گیری از آن در برنامه ریزی توسعه پایدار، امری بدیهی است. به همین دلیل استفاده از اطلاعات در سیستم GIS می تواند در موارد زیر موثر باشد:1 - پاسخگویی به نیاز کاربران در کلیه زمینه ها.
2 - ساماندهی و افزایش بهره وری از منابع موجود.
3 -بهینه سازی سرمایه گذاری ها و برنامه ریزی ها.
4- ابزاری مفید در جهت تصمیم گیری مدیران.
5 - سرعت و دقت کار.
6 - تعیین قابلیت های توسعه در مناطق و مکانهای مختلف. داشتن درک بهتری از GIS به منظور استفاده بهینه از آن، برای مدیران و تصمیم گیران و کاربران این سیستمها امری ضروری می باشد.
امروزه تصمیم گیری با ارائه یک برنامه اصولی، حاصلی از آنالیزداده هاست. اطلاعات، زمان و سرعت، متغیرهای اصلی آنالیز داده ها هستند. یکی از مهمترین روش های بهینه کردن متغیرهای اصلی آنالیز داده ها، استفاده از GIS است.
استفاده از داده های جغرافیایی به طور سنتی، با استفاده از نقشه های کاغذی معایبی دارد که از جمله این محدودیت ها عبارت اند از:1- مقیاس اندازه گیری 2- حذف اطلاعات 3- هزینه زیاد 4- زمان بر بودن 5- سرعت پائین 6- کمبود عوارض اطلاعاتی و ابزارهای کاری. از آن جا که بیش از 80 درصد اطلاعات مورد نیاز مدیریت بحران به مکان و موقعیت خاص بر روی زمین مربوط می شود، لذا وجود، در دسترس بودن و استفاده از داده های مکانی برای مدیریت بحران امری ضروری است، به طوری که بدون داده های مکانی امکان مدیریت بهینه بحران وجود ندارد.
در حال حاضر در اختیار داشتن داده های بهنگام و استخراج اطلاعات مورد نیاز از این داده ها دارای اهمیت وافری است. در این رابطه سیستم های اطلاعات جغرافیایی به عنوان ابزاری مهم در مدیریت مطرح می باشند که با فراهم ساختن امکان یکپارچه سازی داده های حاصل از منابع مختلف، امکان استخراج اطلاعات مورد نیاز و کشف ارتباطات پیچیده و نا پیدای ما بین پدیده های مختلف را فراهم می نمایند.
کشور ما از جمله کشورهایی است که درمعرض بروز اتفاقات و حوادث و سوانح بی شماری می باشد. شناسایی مخاطراتی که در این منطقه وجود دارد و به عنوان تهدیدی برای منطقه به شمار می رود و شناسایی مناطقی که بیشترین احتمال بروز حوادث و مخاطرات در آنجا وجود دارد، بسیار حائز اهمیت است. زیرا در این صورت می توان برای جلوگیری از بروز حوادثی که می تواند خسارتهای بی شماری را در بر گیرد، برنامه ریزی نمود و برنامه های واکنش در شرایط اضطراری را از قبل آماده نمود. تجربه نشان داده است که برنامه های از قبل پیش بینی شده و پروسه های آزمایش شده برای مقابله با چنین اتفاقاتی می تواند به طور قابل توجهی در جلوگیری از تلفات جانی و کاهش خسارت به اموال و صنایع و محیط زیست موثر باشد. بر همین اساس استفاده از سیستم هایی نظیر سیستم اطلاعات جغرافیایی در شناسایی نقاط بحران می تواند بسیار موثر باشد.