تعیین میزان روی، مس، سرب و کادمیوم در بافت های مختلف موش قهوه ای و بررسی آلودگی فلزات سرب و کادمیوم در شهر نور

تعیین میزان فلزات سنگین روی، مس، سرب و کادمیوم در بافت های مختلف موش قهوه ای و مقایسه این مقادیر در دو جنس نر و ماده و بررسی آلودگی فلزات سمی در شهر نور، مقایسه مقادیر به دست آمده و استانداردهای موجود.
در سال های اخیر به دلیل روشن شدن اهمیتی که فلزات سنگین در بدن انسان دارند، چه عناصر ضروری و چه عناصر غیر ضروری، تحقیقات گسترده ای روی موش ها در این خصوص انجام گرفته است، به طور مثال در سال 2003، پرسون (Persson) و همکاران او در آزمایشی که روی رات ها انجام دادند پی بردند که اختلال در تنظیمات «روی» می تواند در بیماری آلزایمر مؤثر باشد. نتایج نشان می دهند نمونه های راتهای بالغ که زندگی آزاد دارند می توانند به عنوان روشی کارامد برای تخمین آلودگی سرب و یا سایر آلاینده ها در مناطق شهری به کار روند.
در این تحقیق 22 موش قهوه ای (RaHuS norvegicus) به روش مکانیکی در پاییز سال 1382 از سطح شهر نور جمع آوری شد. نمونه ها پس از زیست سنجی، شامل اندازه گیری وزن بدن، طول سر وتنه، طول دم، پا وگوش، عمل هضم شیمیایی به وسیله اسید نیتریک و اسید کلریدریک به نسبت حجمی 1:2روی بافت های آنها شامل کبد، کلیه، طحال، عضله و استخوان انجام گرفت و میزان عناصر مس و روی در بافت های ذکر شده توسط دستگاه جذب اتمی فیلیپس مدل pu9400 و با روش شعله اندازه گیری شد.
میانگین غلظت عنصر مس بر حسب g/gμ در بافت ها به ترتیب زیر تعیین شد:کبد: 7/ 10، کلیه: 4/11، طحال: 82/9، عضله: 8/3، استخوان: 2/5میانگین غلظت عنصر روی بر حسب g/gμ در بافت ها به صورت زیر اندازه گیری شد:کبد:14 /8، کلیه:5/4، طحال: 8/6، عضله: 84/16، استخوان: 3/6جریان تجمع عناصر مس و روی در بافت ها به ترتیب زیر تعیین شد:کلیه >استخوان> طحال > کبد >عضله Znعضله > استخوان > طحال> کبد > کلیه Cuمقدار روی بین دو جنس نر و ماده در بافت کلیه با (03/0P=) و دراستخوان با (012/0P=) با استفاده از آزمون «تی» (t) مستقل تفاوت معنادار نشان داد (05/0P<.) جهت بررسی آلودگی سرب و کادمیوم در شهر نور مقادیر به دست آمده در بافت استخوان با استانداردهای موجود مقایسه شدند که نتایج نشان دهنده وجود مقادیر بالاتر از حد استاندارد در مورد سرب (001/0P=) و کادمیوم (001/0>P) در بافت استخوان بود(05/0 P<).
با توجه به یافته های موجود، مشاهده می شود که عضله و کلیه عملکرد متفاوتی در تجمع عناصر روی و مس داشتند و کبد نیز تقریبا تجمع بالایی از عناصر فوق داشت.
با توجه به تفاوت معنادار (05/0P<) بین دو جنس نر و ماده در مورد عنصر روی در بافت کلیه و استخوان می توان علت آن را در تولیدمثل و شیردهی جنس ماده دانست که در جریان آن، مقداری از فلزات از بدن آن ها دفع خواهد شد. مقادیر سرب و کادمیوم در بافت استخوان موش ها بیش تر از حد استاندارد بود که نشان دهنده وجود آلودگی این عناصر در محیط زیست موش ها است.