انسان و رسیدن به یگانگی

اسلام معتقد است آنچه که انسان را از نظر فردی و اجتماعی تقسیم و تجزیه می کند و عامل اصلی تفرقه است تعلق انسان به اشیاست، نه عکس آن. اسارت انسان ناشی از «مملوکیت» اوست و نه «مالکیتش». از این رو برای عامل تعلیم و تربیت، انقلاب اندیشه، ایمان، ایدئولوژی و آزادی معنوی نقش اول را قائل است ولی معتقد است که انسان همچنان که ماده محض نیست، روح محض هم نیست، معاش و معاد توام با یکدیگرند. جسم و روان در یکدیگر تاثیر متقابل دارند، در همان حال که باید با عوامل روحی و روانی تفرقه، در پرتو توحید در عبادت و حق پرستی مبارزه کرد، با عوامل تبعیض، بی عدالتی ها، محرومیتها، ظلمها، اختناقها، طاغوتها، غیر خدا را «رب گرفتن»ها به شدت جنگید. اسلام چنین منطقی دارد. زمانی که ظهور کرد، در آن واحد به دو دگرگونی و انقلاب و دو حرکت دست زد، اسلام نگفت تبعیضها، بی عدالتی ها یا مالکیتها را از بین ببرید خود به خود همه چیز درست می شود و نگفت درون را اصلاح کنید و به برون کار نداشته باشید، اخلاق را بسازید اجتماع خود به خود ساخته می شود. اسلام در آن واحد که ندای توحید روانی و درونی در پرتو ایمان به خداوند متعال و یگانه پرستی را داد، فریاد توحید اجتماعی در پرتو جهاد و مبارزه با ناهمواری های اجتماعی را بلند کرد. این آیه کریمه قرآن که مانند ستاره در آسمان توحید انسانی می درخشد، همان آیه ای است که رسول اکرم در دعوتنامه هایش به سران کشورها می گنجانید، رئالیسم و واقع بینی و همه جانبه نگری اسلام را ارائه می دهد: قل تعالو الی کلمه سواء بیننا و بینکم ان لا نعبد الا الله و لا نشرک به شیئا(سوره آل عمران آیه64) «بیایید به سوی یک سخن، یک تز، یک حقیقت که برای همه ما و شما یکسان است و با همه نسبت متساوی دارد، نه امتیاز خاصی است برای ما و نه امتیاز خاصی برای شما و آن اینکه خدای یگانه را بپرستیم و جز او هیچ چیز را نپرستیم.»...