مطالعه اثر متقابل اتیلن و سالیسیلیک اسید بر القاء تنش اکسیداتیو و مکانیسمهای مقاومت به آن در گیاهان کلزا (Brassica napus L.)

بررسی نشان داده است که سالیسیلیک اسید باعث مقاومت گیاه نسبت به تنشهای محیطی (گرما، سرما، شوری و خشکی) می شود. سالیسیلیک اسید اثرش را از طریق بیوسنتز اتیلن اعمال می کند. در این تحقیق اثر سالیسیلیک اسید و اتیلن بر کاروتنوئیدها، آنتوسیانینها، فلاونوئیدها، پراکسیداسیون لیپیدها، آسکوربیک اسید و دی هیدروآسکوربیک اسید و آسکوربات کل مورد بررسی قرار گرفت. گیاهان مورد آزمایش پس از کاشت در گلدان و رسیدن به مرحله 4 برگی، با سالیسیلیک اسید تیمار شد. تیمار در 4 سطح (0، 5/0، 1 و 5/1میلی مول) در دو روز متوالی و تیمار اتیلن بمدت 3 روز در4 سطح (0، 50، 100 و 150 ppm) اعمال شد. در ضمن از تریتون X-100 بعنوان روکنشگر استفاده شد. پس از اتمام تیمار با اتیلن، پارامترهای مذکور مورد سنجش قرار گرفت. مقدار آنتوسیانینها و کاروتنوئیدها در تیمار با غلظتهای کمتر از 1 میلی مول سالیسیلیک اسید در سطح 5 درصد کاهش معنی داری نشان داد و اتیلن بتنهایی نیز منجر به کاهش این پارامترها شد. افزایش قابل توجهی در تیمار توام اتیلن و سالیسیلیک اسید در پارامترهای فلاونوئیدها، آسکوربیک اسید و دی هیدرو آسکوربیک اسید و آسکوربات کل مشاهده شد (%5). مقدار پراکسیداسیون لیپیدها بطور معنی داری در تیمار با اتیلن و یا سالیسیلیک اسید افزایش یافت ولی تیمار توام منجر به کاهش مقدار پراکسیداسیون لیپیدها گردید. سالیسیلیک اسید در غلظتهای 1 میلی مول و پائین تر بعنوان ترکیب ضد تنشی باعث کاهش اثرات اکسیداتیو ناشی از تولید اتیلن می شود ولی غلظت 5/1 میلی مول سالیسیلیک اسید اثرات تنشی ناشی از اتیلن را تشدید می کند. بنابراین کاربرد سالیسیلیک اسید در غلظتهای پائین تر از 1 میلی مول در رفع آسیب اکسیداتیو نقش دارد.