اثر سولفات روی بر آنالیز رشد، عملکرد و میزان پروتئین و روی در دانه ارقام مختلف گندم

به منظور بررسی تاثیر مقادیر مختلف سولفات روی بر روند رشد، عملکرد، میزان پروتئین و عنصر روی در ارقام گندم آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سالهای 81 و82 درمزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی عبارتند از: چهار رقم گندم: Mv –17، کاسپارد، الموت، 20-73 C–، و کود روی (سولفات روی) در سه سطح شامل: صفر، 40 و80 کیلو گرم در هکتار. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب دو سال زمایش نشان داد که با افزایش مصرف سولفات روی، عملکرد دانه، درصد پروتئین و میزان روی در دانه افزایش می یابد. هر چند که اختلاف معنی داری (p≤ 0/01) در به کارگیری 40 تا 80 کیلو گرم سولفات روی بر عملکرد و میزان روی در دانه مشاهده نمی شود. بیشترین عملکرد به رقم کاسپارد وکمترین آن به رقم الموت تعلق دارد. اثر متقابل سال در مقادیر مختلف سولفات روی بر میزان روی و پروتئین دانه معنی دار است(p≤ 0/01). مقایسه میانگینها نشان می دهد که در هر دو سال آزمایش با افزایش کاربرد سولفات روی، میزان نها در دانه افزایش یافته ولی میزان این افزایش در سال اول آزمایش بیشتر از سال دوم است. بیشترین درصد پروتئین به رقم کاسپارد و کمترین آن به دودمان 20-73C- تعلق دارد و اختلاف آماری معنی داری بین ارقام کاسپارد و الموت از نظر میزان پروتئین وجود ندارد. با افزایش مصرف سولفات روی، درصد روی و پروتئین افزایش می یابد. رقم کاسپارد کمترین درصد روی و رقم MV-17کمترین درصد پروتئین را دارد. از نظر عملکرد دانه، رقم کاسپارد بالاترین و رقم الموت کمترین مقدار را دارد. وجود اثر متقابل معنی دار بین ارقام و مقادیر کاربرد روی بر درصد پروتئین دانه نشان داد که بیشترین درصد پروتئین به رقم کاسپارد با کاربرد 80 کیلوگرم در هکتار سولفات روی و کمترین درصد پروتئین دانه به رقم C-73-20 بدون استفاده از سولفات روی تعلق دارد. بررسی روند رشد ارقام مورد بررسی نیز نشان داد که با افزایش کود مصرفی میزان بیوماس کل و سرعت رشد محصول افزایش می یابد. میزان بیوماس کل و سرعت رشد محصول با به کارگیری مقادیر 40 و 80 کیلوگرم سولفات روی تقریبا مشابه ولی بیشتر از عدم مصرف کود است. بنابراین به منظور افزایش میزان پروتئین و روی دانه و بالا بردن کمیت این صفات تحت شرایط زمایش، به کارگیری سولفات روی به میزان40 کیلو گرم در هکتار مناسب می باشد.