بررسی عوامل موثر بر کیفیت و کمیت خواب شبانه بیماران پس از جراحی پیوند عروق کرونر

اختلال خواب در بیماران تحت عمل جراحی پیوند عروق کرونر شایع بوده و بیش از 30 سال است که مورد توجه محققان قرار گرفته است. منابع اخیر بر اهمیت خواب و استراحت در اعاده، حفظ و ارتقای عملکرد و سلامت این بیماران اشاره دارند. با توجه به اینکه پرستاران در شناسایی اختلالات خواب و کمک به بیماران برای برطرف سازی مشکلات سلامت ایشان نقش محوری دارند، لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین عوامل موثر بر کیفیت و کمیت خواب بیماران پس از عمل جراحی پیوند عروق کرونر انجام شد.

این پژوهش مطالعه ای توصیفی- همبستگی از نوع طولی است که بر روی 91 بیمار مراجعه کننده به بیمارستان امام رضا(ع) شهر مشهد در سال85-1384 انجام شد. واحدهای مورد پژوهش به صورت مبتنی بر هدف انتخاب شده و در سه مرحله قبل از عمل، شش هفته و ده هفته پس از جراحی مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها توسط فرم های مصاحبه در سه مرحله جمع آوری گردید. کیفیت ذهنی خواب توسط شاخص کیفیت خواب پیتزبرگ (PSQI) و کمیت خواب توسط مقیاس خواب (Sleep log) مورد سنجش قرار گرفت. مصاحبه مربوط به قبل از جراحی و شش هفته پس از آن در مراکز درمانی و ده هفته پس از جراحی از طریق تماس تلفنی صورت پذیرفت. داده های حاصل با نرم افزار آماری SPSS و با استفاده از آزمون های آماری تی مستقل، آزمون ضریب همبستگی پیرسون و آزمون مدل خطی عمومی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

آنالیز تک متغیره نشان داد که متغیرهایی همچون سن(03/0=P)، مدت زمان کلمپ آئورت (003/0=P)، مدت تهویه مکانیکی(01/0=P)، مدت زمان اقامت در بیمارستان(04/0=p) بر کمیت خواب ده هفته پس از جراحی و سابقه اختلال خواب(005/0=P)، ابتلا به دیابت(02/0=P)، مصرف داروهای مدر قبل از جراحی (04/0=P) و مصرف داروهای ACEI پس از ترخیص(01/0=P) می توانند بر کیفیت خواب ده هفته پس از جراحی تاثیرگذار باشند.

نتایج نشان داد سابقه اختلال خواب، مصرف داروهای مدر و کمیت خواب شش هفته پس از جراحی بیشترین تاثیر را بر کیفیت خواب ده هفته پس از جراحی دارند و نیز کیفیت زندگی ده هفته پس از جراحی بیشترین تاثیر را بر کمیت خواب ده هفته پس از جراحی داشته است که ارایه راهکارهایی برای حذف و به حداقل رساندن اثر عوامل قابل تعدیل ضروری به نظر می رسد.