حمل و نقل و ترانزیت در آسیای مرکزی

اگرچه آسیای مرکزی منطقه ای محصور در خشکی است که به آب های آزاد جهان راه ندارد، اما از نظر دارا بودن منابع طبیعی به ویژه نفت و گاز و فلزات کمیاب، اهمیت بسیار دارد. برای صدور این منابع به بازارهای مصرف شبکه های راه های ارتباطی زمینی، ریلی و شبکه های مخابراتی، زیرساخت های نرم افزاری از جمله سیستم های بانکی، بیمه ای و قوانین و مقررات گمرکی و در یک نگاه کلی تجارت الکترونیک و دیگر مسائل قانونی و حقوقی در پیش رو قرار می گیرد. از طرفی دیگر صدور منابع موجود در آسیای مرکزی به بازارهای مصرف سبب ایجاد درآمدهای صادراتی می شود، که این درآمد صرف خرید کالاها و خدمات مورد نیاز این کشورها می شود. دو ساختار حمل و نقلی تقریبا رقیب یکی «دالان حمل و نقل اروپا- قفقاز- آسیای مرکزی» (تراسکا) در مسیر غربی- شرقی، و دیگری، «دالان حمل و نقل و ترانزیت شمال- جنوب»، در مسیری شمالی- جنوبی و عمود بر این محور در منطقه شکل گرفته اند. در مقاله حاضر به بررسی زیرساخت های ارتباطی و مسیرهای زمینی و دریایی و مقررات مربوط به آنها در منطقه آسیای مرکزی پرداخته می شود.