چرکس ها: بحران خاموش

چرکس ها یکی از اقوام ساکن شمال غرب قفقاز هستند که به زبان چرکسی از شاخه زبان های شمال باختری قفقازی (ایبری- قفقازی) سخن می گویند. این قوم از تبار قفقازی آدیغه ای- آبخازی ست که هم اکنون در سه جمهوری قفقاز شمالی یعنی جمهوری کاباردینو- بالکاریا (قبارطه- بلغار)، جمهوری کاراچای- چرکسیا (قره چای- چرکس) و جمهوری آدیغه پراکنده هستند. ناحیه چرکسستان که منظور جغرافیای تاریخی چرکس ها است، در تاریخ 300 ساله اخیر خویش، تبدیل به محل مجادلات منطقه ای سه دولت ایران، روس و عثمانی شده بود. چرکس ها در طول تاریخ همواره به صورت برده و غلام برای حکومت های گوناگون جنوبی از جمله ایرانیان و عثمانیان آورده می شدند، بدین ترتیب این قوم توانستند در نواحی جنوب و به خصوص در دربار ایران و عثمانی نفوذ کنند و تاثیرات به سزایی در برخی از دوران تاریخی داشته باشند. بعد از فروپاشی شوروی، تمایلات استقلال طلبانه در این ناحیه آغاز شد و چرکس ها نیز وارد مناقشات قفقاز شدند. از جمله مهم ترین مناقشات، می توان درگیری میان گرجس ها و آبخازها را اشاره کرد که نهادها و نیروهای نظامی چرکسی با گرجیان به مبارزه پرداختند.