بررسی تنوع برگ درخت انجیلی در شیب ارتفاعی در شرق استان مازندران

به منظور بررسی میزان تنوع درونی و بین جمعیتی گونه انجیلی بر اساس صفات مورفولوژیک برگ، سه جمعیت از این گونه به ترتیب در ارتفاع 182متر از سطح دریا (جمعیت پاسند 1)، 340 (جمعیت پاسند 2)،540 (جمعیت پاسند 3)، در طول یک شیب ارتفاعی واقع در منطقه بهشهر انتخاب گردید. در رویشگاه های اول و دوم 10 پایه و در رویشگاه سوم، پنج پایه انتخاب و از هر پایه تعدادی برگ از قسمت بیرونی و میانه تاج در نیمه اول مهر جمع آوری شد. برگ های هر پایه درهم آمیخته و سپس به طور تصادفی، پنج برگ جدا و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که از بین تمامی پارامتر های مورد مطالعه، صفات زاویه قاعده، شکل نوک برگ، شکل قاعده برگ و عرض پهنک در 1/0 طول آن در بین جمعیت های مختلف تفاوت معنی داری را با یکدیگر نشان دادند. تجزیه به مولفه های اصلی نشان داد که صفاتی همچون؛ حداکثر عرض پهنک، طول دمبرگ، شکل برگ،شکل قاعده برگ و زاویه قاعده بیشترین نقش را در گروه بندی ایفا کردند. نتایج آنالیز خوشه اینشان داد که با توجه به تغییرات واریانس تشکیل خوشه ها، پایه های سه جمعیت در چهار گروه جای گرفتند. همچنین نتایج بررسی تنوع درون جمعیت ها نیز حاکی از وجود تنوع زیاد مورفولوژیک بین پایه ها در سطح جمعیت پاسند 1 بوده است، به طوری که پایه های شماره 1 و 2 از جمعیت پاسند 1 با دارا بودن شرایط رویشگاهی مشابه، بیشترین واریانس را از یکدیگر نشان دادند. از بین صفات مورد مطالعه پارامتر هایی نظیر زاویه قاعده، تعداد رگبرگ و شکل قاعده برگ کمترین تاثیر پذیری (پلاستیسیتی) را نسبت به تغییرات شرایط محیطی از خود نشان دادند، این در حالی است که صفات شکل نوک برگ و طول دمبرگ بیشترین تاثیرپذیری را از شرایط محیطی از خود نشان دادند.