مطالعهء فرایند تنشی گفتمان ادبی

مطالعه فرایند تنشی گفتمان ادبی، مبتنی بر بررسی تعامل بین گستره ها و فشاره های گفتمانی است. پایگاه اندیشه ای چنین مطالعه ای را باید در نظریه های زبانی مربوط به حوزهء آواشناسی جست: تکیه برهای ز بانی از دو ویژگی مهم پیروی می کنند یا این که از فشار و شدت برخوردارند که اوج آن ها را در پی دارند و یا این که بدون فشار و ضعیف اندکه افت آن ها را سبب می شوند. اما در گفتمان ادبی، به دلیل فرایندی بودن عملیات زبانی این اوج و افت خود را در طول گفتمان نشان می دهند. از تعامل بین فشاره ها و گستره های گفتمانی چهار طرح وارهء فرایندی شکل می گیرد که عبارتند از الف) طرح وارهء فرایندی افت فشارهء عاطفی و اوج گستره شناختی ب) طرح وارهء فرایندی اوج فشارهء عاطفی و افت گستره شناختی ج) طرح وارهء فرایندی اوج هم زمان فشاره ها و گستره ها د) طرح وارهء فرایندی افت هم زمان فشاره ها و گستره ها. مطالعهء این فرایندها از یک سو نشان خواهد داد که گفتمان ادبی جریانی سیال است که هیچ گاه نمی توان آن را پایان یافته یا تثبیت شده دانست، و از سوی دیگر مشخص خواهد کرد که چگونه دو گونهء شناختی و عاطفی در تعامل با یکدیگر سبب تولید معنا می شوند.