باروری و تلاقی های درون گونه ای و بین گونه ای در جنس پسته (Pistaacia sp.)

اغلب گلهای پسته نمی توانند به میوه کامل تبدیل شوند و بیشتر میوه ها در همان مراحل اولیه و یا تا هفته هشتم پس از تلقیح گل ریزش می کنند. میوه هایی که به مرحله بلوغ می رسند ممکن است دارای یکی از شکل های سالم خندان، سالم دهان بسته، نیم مغز، پوک و یا بد شکل باشند. در این مطالعه، پاره ای از مشکلات گرده افشانی، لقاح و رشد میوه در یک برنامه تلاقی درون گونه ای با Pistacia vera و بین گونه ای Pistacia atlantica مطالعه شد. رشد ونمو لوله گرده در اندامهای گل ماده و تولید میوه در زمان برداشت محصول از معیارهای سنجش میزان موفقیت تلاقی ها بودند. برای ارزیابی کیفیت گرده، از محیط کشت آگار و شکر استفاده شد و تعداد گرده های جوانه نزده موجود در سطح کلاله و نیز تعداد لوله گرده در بافت های اندام ماده پس از 24 و 48 ساعت گرده افشانی، مطالعه شدند. گل ها در زمان بلوغ و 1، 2، 3 و 4 روز پس از آن در دو گروه مجزا با گرده ژنوتیپ 15-12 و پسته آتلانتیکا گرده افشانی دستی شدند. گرده آتلانتیکا برای مدت 3-4 هفته در فریزر یخچال نگهداری شد تا زمان بلوغ گل های ماده پسته خوراکی فرا رسید ولی گرده پسته خوراکی به صورت تازه مصرف شد. گرده گلها در زمان برداشت بیشترین میزان باروری داشتند. نمونه گلهای تلقیح شده و شاهد در محلول کارنویز تثبیت شدند و پس از یک هفته از طریق آب دادن با سری الکل و نرم کردن آنها با سود سوزآور، با رنگ آنیلین بلو رنگ آمیزی و لوله های گرده در نور ماوراء بنفش مشاهده و شمارش شدند. تعدادی از گلهای گرده افشانی شده نیز برای مطالعه اثر گرده های مورد استفاده بر روی میوه نشینی، تا زمان برداشت محصول حفظ شدند. گلهای ماده پسته درمراحل اولیه بلوغ برای گرده افشانی مناسب نیستند و نیز گلهای پیری که از بلوغشان 3-4 روز گذشته باشد توان باروری کافی ندارند. گرده افشانی بین گونه ای در پسته اثر مطلوب ندارد و سبب می شود که تمام یا تعداد زیادی از گلهای ماده پسته خوراکی یا بارور نشوند و یا در مراحل اولیه رشد جنین از بین بروند. از این رو توصیه می شود برای بهره وری بهتر یاغ های پسته از پایه های گرده افشان مناسب انتخاب شود و از گرده افشانی بین گونه ای اجتناب گردد و نیز دوره گلدهی پایه نر و ماده باید هماهنگ باشند.