تاثیر عصاره برگ گیاه پنج انگشت (Vitex agnus castus) برترشح هورمون پرولاکتین در موشهای صحرایی (Rat) ماده در دوران بارداری

از میان گیاهان دارویی، پنج انگشت (Vitex agnus castus) گیاهی است که از قرنها پیش شناخته شده وبرخی مردم برای ازدیاد شیر، کنترل آمنوره، کم کردن قوه باه، درمان سندرم پیش قاعدگی و یائسگی از برگها و میوه های آن استفاده می کرده اند. در این تحقیق اثر عصاره الکلی برگ گیاه پنج انگشت (V.a.c) برمیزان سرمی هورمون پرولاکتین در دوران بارداری موشهای صحرایی ماده بررسی شده است. عصاره گیاه در دوره بارداری بمدت هفت و پانزده روزه با خوراندن، به موشهای صحرایی ماده تجویز شد. گروه های شاهد مربوط به هر دوره به جای عصاره، آب مقطر دریافت کرد. برای تهیه نمونه های خونی از هر موش در روزهای هفتم و پانزدهم بارداری، پس از بیهوشی حیوان با استنشاق اتر و پس از برداشت مقدار لازم خون از قلب آن کشته می شد. سرم خون تمام نمونه ها بوسیله سانتریفوژ جدا شده و برای اندازه گیری میزان هورمون پرولاکتین سرم به روش رادیوایمونواسی (RIA) مورد استفاده قرار می گرفت. نتایج آماری بدست آمده بروش آنالیز واریانس یگانه و چندگانه (ANOVA&MANOVA) و آزمون آماری(LSD) با درنظر گرفتن P<0.05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان می دهد که میزان پرولاکتین سرم در پاسخ به تجویز دوزهایmg/kg/day 2، 10و70 عصاره ی برگ در روز هفتم بارداری نسبت به گروه شاهد افزایش چشمگیر دارد در حالیکه میزان این هورمون در روز پانزدهم بارداری نسبت به گروه شاهد دارای اختلاف معنی دار نمی باشد. در 1- این نتایج با نقش پرولاکتین در قبل از روز پانزدهم بارداری در موش صحرایی مطابقت دارد. 2- این اثر احتمالا مربوط به اثر لوتئوتروپیک عصاره ی گیاه است که در سطح هیپوفیز عمل کرده و با مهار FSH، تحریک LH و پرولاکتین را سبب می شود. 3- میزان سرمی پرولاکتین تحت اثر عصاره با دوزهای معین نسبت به گروه شاهد افزایش و در برخی دوزها کاهش می یابد؛ 2- اثر عصاره برگ بر میزان پرولاکتین با دوزهای یکسان در دوره های متفاوت یکسان نیست. در مجموع به نظر می رسد عملکرد این گیاه وابسته به میزان پرولاکتین پیش از استفاده از عصاره در دوز به کاررفته باشد.