بررسی عوامل موثر بر مرگ و میر پریناتال در مراکز درمانی شهرستان رفسنجان در سال های 1385-1383

مرگ و میر پریناتال به عنوان شاخص سلامت و مراقبت های بهداشتی زمان تولد مورد استفاده قرار می گیرد. آگاهی از علل عمده و عوامل موثر بر مرگ و میر پریناتال در برنامه ریزی صحیح جهت تقویت سیستم های مراقبت دوران بارداری، زایمان و نوزادان در جامعه نقش عمده ای دارد. هدف از این مطالعه شناسایی عوامل موثر بر مرگ و میر پریناتال در شهرستان رفسنجان بوده است.
این مطالعه توصیفی در طی یک دوره 2 ساله بر روی 321 مورد مرگ و میر پریناتال انجام شد. برای هر مورد، یک نوزاد که تا روز 28 پس از تولد، زنده مانده و از نظر زمانی نزدیک ترین تولد به گروه مورد بود به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. اطلاعات مورد نیاز از پرونده بیمارستانی مادر و نوزاد، مصاحبه با پرستار، مادر و شخصی که زایمان را انجام داده بود کسب گردید. تجزیه و تحلیل اطلاعات توسط نرم افزار آماری SPSS و آزمون های مجذور کای و t مستقل انجام شد.
میزان مرگ و میر پریناتال، 2/32 در هزار و به تفکیک برای دختران 1/29 و برای پسران 9/34 در هزار بود. شایع ترین علل مرگ نوزادی، نارس بودن (8/53%)، سندرم دیسترس تنفسی (5/20%)، سپتی سمی (4/6%) و شایع ترین علل مرده زایی پارگی زودرس کیسه آب (7/27%)، فشارخون ناشی از بارداری (9/8%)، جداشدگی جفت (3/6%) و ناهنجاری های مادرزادی (4/5%) بود. آزمون های آماری ارتباط بین وزن جنین، سن داخل رحمی جنین، سابقه مرده زایی و رتبه تولد با مرده زایی را معنی دار نشان دادند. عواملی مانند دوقلویی، سن مادر، بیماری قبلی مادر، میزان افزایش وزن مادر در حاملگی و تعداد حاملگی به عنوان عوامل خطرساز و افزایش دهنده مرگ و میر نوزاد مطرح بودند.
بر اساس نتایج این مطالعه عوامل متعددی از قبیل سن مادر، رتبه تولد، میانگین سن داخل رحمی، سابقه مرده زایی، وزن هنگام تولد و حاملگی اول در وقوع مرگ و میر پریناتال دخیل بودند. بنابراین لزوم تصمیم گیری های اساسی در زمینه مراقبت بهتر از مادر و کودک و هم چنین اتخاذ تمهیدات اولیه برای پیشگیری از عوامل احتمالی موثر بر مرگ و میر پریناتال احساس می شود.