الگوی تغذیه تکمیلی شیرخواران و عوامل موثر بر آن در مناطق شهری و روستایی شهرستان زابل - 1380

رشد و تکامل مطلوب کودکان در گرو تغذیه صحیح و عادات غذائی مناسب است. بعد از 6 ماهگی نیازهای غذائی شیرخوار فقط با شیر مادر برآورده نمی شود و علاوه بر شیر، غذاهای نیمه جامد را نیز باید برای کودک شروع کرد. مطالعه حاضر با توجه به مشکلات خاص استان سیستان و بلوچستان از جمله شیوع بالای سوء تغذیه، فقر فرهنگی و عدم آگاهی والدین به ارزش شروع غذای کمکی صورت گرفت. این مطالعه یک مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی به روش مصاحبه با مادران و تکمیل پرسشنامه است.
مصاحبه با 603 نفر از مادرانی که کودک 24-6 ماهه داشتند از جمعیت شهری و روستائی شهرستان زابل در سال 1380 انجام شده است. نتایج این بررسی ها نشان می دهد که سن شروع غذای کمکی در جمعیت شهری بطور متوسط 07/1±19/7 ماه و در جمعیت روستائی 16/1±93/6 ماه می باشد (05/0P<). در شهر شروع تغذیه کمکی به ترتیب با فرنی 2/43%، لعاب برنج 1/25%، غذای سفره 2/17%، سوپ 9/6%، مامانا 6/4% و پوره سیب زمیتی 3% در هفته اول ماه ششم بود در حالی که در روستا به ترتیب فرنی 58%، لعاب برنج 29%، سوپ 3⁄4%، غذای سفره 2/4%، مامانا 3% و پوره سیب زمینی 1% بوده است. ارتباط معنی داری بین شغل مادر، سواد، رتبه فرزند و سن مادر با شروع تغذیه تکمیلی دیده نشد. مطالعه نشان می دهد که سن شروع تغذیه تکمیلی در ظهر زابل نسبت به سایر نقاط کشور و جهان کمی بالاتر بود است. اگر چه ترتیب شروع تغذیه تکمیلی در شهرستان زابل مطابق با برنامه غذائی شیرخواران در ارتباط با تغذیه تکمیلی است ولی تنها حدود نیمی از مادران، از این الگو استفاده می کنند. این شواهد ضرورت برنامه ریزی بیشتر برای آموزش مادران و افزایش آگاهی های آنان در مورد سن مناسب شروع تغذیه تکمیلی و همچنین نوع و ترتیب غذاهای کمکی مورد استفاده را روشن می کند.