مطالعه ی الکترولیت های مایع مغزی-نخاعی و سرم خون گاومیش های ایرانی بومی خوزستان

به منظور تعیین مقادیر مرجع برخی از الکترولیت های مایع مغزی-نخاعی و مقایسه آن با الکترولیت های مشابه در سرم خون از 70 راس گاومیش به ظاهر سالم نر (30 راس) و ماده (40 راس) در دو گروه سنی بالغ (34 راس) و نابالغ (36 راس) نمونه مایع مغزی-نخاعی و سرم خون تهیه گردید. مایع مغزی-نخاعی از ناحیه کمری-خاجی و نمونه خون از ورید وداج اخذ گردید. سدیم و پتاسیم به روش فیلم فتومتری، منیزیوم به روش اسپکتروفتومتری به وسیله دستگاه جذب اتمی، کلسیم به روش ارتوکزیل فتالئین و فسفر به روش فسفومولیبدات با استفاده از دستگاه بیوشیمی آنالیز مورد اندازه گیری قرار گرفت. آنالیز آماری نشان داد که بدون در نظر گرفتن سن و جنس میانگین میزان سدیم (70/0 ± 139 میلی مول در لیتر) و منیزیوم (24/0 ± 50/1 میلی مول در لیتر) مایع مغزی-نخاعی به طور معنی داری از میانگین مقادیر سدیم (3/6 ± 5/134 میلی مول در لیتر) و منیزیوم (08/0 ± 72/0 میلی مول در لیتر) سرم خون بالاتر می باشد (P<0.01). میانگین مقادیر پتاسیم (67/0 ± 47/3 میلی مول در لیتر)، کلسیم (25/0 ± 14/2 میلی مول در لیتر) و فسفر (17/0 ± 22/1 میلی مول در لیتر) مایع مغزی-نخاعی از میانگین میزان پتاسیم (92/0 ± 34/5 میلی مول در لیتر)، کلسیم (17/0 ± 33/2 میلی مول در لیتر) و فسفر (080/0 ± 44/1 میلی مول درلیتر) سرم خون بطور معنی داری پایین تر می باشد (P<0.01). در جنس نر، ماده، بالغ و نابالغ نیز میانگین میزان سدیم و منیزیوم مایع مغزی-نخاعی از میانگین مقادیر عناصر مشابه در سرم بطور معنی داری بالاتر بود و همینطور میانگین مقادیر پتاسیم، کلسیم و فسفر مایع مغزی-نخاعی در گروه های سنی وجنسی (نر، ماده، بالغ و نابالغ) در مقایسه با مقادیر عناصر مشابه در سرم بطور معنی داری پایین تر بود (P<0.01). آنالیز آماری نشان داد که سن هیچگونه اثر معنی داری بر روی الکترولیت های سرم و مایع مغزی-نخاعی ندارد. میانگین میزان فسفر سرم خون در ماده ها نسبت به نرها بالاتر بود (P<0.01). همچنین میانگین مقادیر پتاسیم، کلسیم و فسفر مایع مغزی-نخاعی در نرها بیشتر از ماده ها بدست آمد (P<0.05).