طراحی و مقایسه تکالیف درک و بیان واج آغازین کلمه در کودکان طبیعی 5 تا 6 ساله فارسی زبان

مهارت های آگاهی واج شناختی به آگاهی و دست کاری صداهای زبانی بدون در نظر گرفتن معنا اطلاق می شود. «آگاهی از واج» پیچیده ترین سطح مهارت های آگاهی واج شناختی است که با تکالیف متعددی قابل ارزیابی و اجرا است. هدف از این پژوهش، در ابتدا طراحی تکالیفی برای ارزیابی دو بخش مربوط به مهارت «آگاهی از واج» یعنی «تشخیص کلمه متفاوت از نظر صدای آغازین» و «ساخت کلمه دارای آغاز کننده یکسان» و سپس مقایسه میانگین نمره این دو تکلیف در کودکان طبیعی 5 تا 6 ساله فارسی زبان شهر تهران می باشد.
این پژوهش روی 100 کودک طبیعی 5 تا 6 ساله فارسی زبان مهد کودک های شهر تهران (50 دختر و 50 پسر) اجرا شد که به طور تصادفی انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل دو بخش از زیرآزمون «آگاهی از واج» یعنی «تشخیص کلمه متفاوت از نظر صدای آغازین» و «بیان کلمه دارای واج آغازین یکسان» بود که در طی این پژوهش ساخته شد.
یافته ها حاکی از آن است که دو بخش مورد نظر از روایی و پایایی مطلوب برخوردار هستند و میانگین به دست آمده از تکالیف دو بخش با یک دیگر تفاوت معناداری دارد (تشخیص کلمه متفاوت از نظر واج آغازین: 09/1 و بیان کلمه دارای واج آغازین یکسان: 67/4،001/0=p). هم چنین مهارت کودکان دختر و پسر در این دو بخش نیز تفاوت معناداری با یک دیگر نداشتند.
تکایف طراحی شده برای ارزیابی واج آغازین کلمه دارای روایی و پایایی مطلوبی است. توانایی کودکان 5 تا 6 ساله در انجام دو تکلیف طراحی شده متفاوت از یک دیگر بوده است ولی دختران و پسران در اجرای دو تکلیف تفاوت معناداری با یک دیگر نداشتند.