بررسی ارتباط اختلالات دوران بارداری با نوزادی و بروز پوسیدگی زودرس دندان (سندرم شیشه شیر)

پوسیدگی های دندانی در دندانپزشکی یک مشکل اساسی موثر بر سلامت کودکان است. علی رغم توسعه پیشگیری از بیماری های دندان، سندرم پوسیدگی شیشه شیر کودکان هنوز یکی از شایع ترین بیماری های مزمن دوران کودکی است. عوامل بسیاری در بروز بیماری ذکر شده است ولی هنوز میان پژوهشگران اتفاق نظر وجود ندارد. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه اختلالات دوران مادری و نوزادی با بروز سندرم پوسیدگی شیشه شیر در کودکان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 1386 اجرا شد.
این پژوهش به روش تحلیلی از نوع گذشته نگر با اندازه نمونه 101 کودک در دو گروه مورد و شاهد انجام شد. پژوهشگران در محیط پژوهش حضور یافته و پس از ارائه توضیحات به مادران کودکان 3 تا 4 ساله درباره پژوهش، در صورت موافقت مادران و دارا بودن شرایط شرکت در مطالعه، کودکان توسط دندانپزشک معاینه شدند. بر اساس تعریف سندرم پوسیدگی شیشه شیر، پوسیدگی تشخیص داده شد و سپس پرسش نامه اطلاعات دوران بارداری توسط پرسش از مادران تکمیل گردید. جهت تعیین اعتبار پرسش نامه از اعتبار محتوا و پایایی از روش باز آزمون استفاده شد. روش نمونه گیری غیر تصادفی و مبتنی بر هدف بود. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار اس پی اس اس نسخه 16 انجام گرفت.
نتایج پژوهش نشان داد میانگین سنی کودکان با دندان های سالم 46/0±67/3 سال و میانگین سنی کودکان با سندرم پوسیدگی شیشه شیر 35/0±75/3 سال بود. با آزمون های آماری، عوامل مرتبط در بروز سندرم پوسیدگی شیشه شیر در دو گروه بررسی شد. نتایج نشان داد که در دو گروه، اختلاف آماری معنی دار نیست. 12درصد از مادران در گروه مورد و 9/5 درصد در گروه شاهد، خونریزی در دوران بارداری را ذکر نمودند. هم چنین 14 درصد از مادران درگروه مورد و 9/5 درصد در گروه شاهد در طول بارداری خود به دلائل طبی بستری شده بودند. 4 درصد مادران در گروه مورد و 2 درصد در گروه شاهد در طول بارداری خود به دیابت مبتلاء شده و نیز مادران 58 درصد از کودکان در گروه مورد و 2/41 درصد در گروه شاهد زایمان به روش سزارین داشتند ولی این اختلافات به لحاظ آماری معنی دار نبود. بین اختلالات دوران بارداری مانند فشار خون مزمن مادر، پره اکلامپسی، حاملگی چند قلو و اختلالات نوزادی مانند زایمان زودرس و نوزادان کم وزن به هنگام تولد اختلاف معنی دار آماری به دست نیامد.
بحث: برخی از اختلالات مانند خونریزی مادر در سه ماهه اول و دوم بارداری و سابقه بستری شدن مادران در بیمارستان به دلائل طبی و ابتلای مادر به دیابت و نیز زایمان سزارین در گروه مورد بیشتر از گروه شاهد بود.